Đình Thượng Cung 
Đình làng Hống
Tổng quan
Thôn Thượng Cung, xã Tiền Phong, Thường Tín là một làng quê nằm bên tả con sông Nhuệ, xưa kia có tên là Thượng Hồng, tên nôm Kẻ Hống có dòng Nhuệ Giang uốn khúc chảy viền quanh làng.
Đình Thượng Cung được dân làng Hống xây dựng lên để thờ thành hoàng – ông vua tinh thần giữ việc an khang thịnh vượng cho dân làng kẻ Hống. Truyền thuyết dân gian cũng như tư liệu Hán - Nôm còn lưu giữ trong đình cho biết các vị thần làng Hống là Tam vị đại vương đã có công giúp vua nhà Lý dẹp tan giặc ngoại xâm ở phương Nam. Ba vị vốn là thiên thần giáng sinh đầu thai vào một gia đình họ Lê ở trang Thượng Hống. Khi trưởng thành, ba vị được nhà vua rời về kinh thành, phong cho làm quan coi giữ bình quyền để luyện tập sĩ tốt. Khi giặc Chiêm Thành xâm lấn bờ cõi nước ta, ba vị tướng đã dẫn đại quân thủy bộ đi đánh giặc. Giặc tan, trên đường trở về Thăng Long, ba ông ghé thăm quê hương làng Hống bái yết gia tiên. Tại quê hương, ba ông đã hóa thần, được dân làng tôn vinh tưởng nhớ. Về sau, các ông thường anh linh hiền ứng giúp cho quân dân ta chiến thắng ngoại xâm ở các đời sau… Để ghi nhớ công ơn, dân làng Hống đã xây dựng đền để thờ tự cả ba vị tướng quân có công với dân, với nước làm thần bảo trợ cho cuộc sống của dân làng. Về sau, ngôi đền được mở rộng thêm cùng với các chức năng sinh hoạt ở cộng đồng. Đình làng với một quy mô khá lớn dần dần được xây dựng.
Đình Thượng Cung là một công trình kiến trúc điêu khắc nghệ thuật đình làng thời Lê còn khá hoàn chỉnh. Tại đình hiện còn giữ được nhiều tư liệu ghi chép về thời gian khởi dựng cũng được nhiều tư liệu ghi chép về thời gian khởi dựng cũng như các lần tu bổ sửa chữa. Nhờ những văn tự này, chúng ta biết được đình Thượng Cung được khởi dựng vào năm Dương Hòa thứ 3 (1637). Tiếp đó, đình được tu bổ sửa chữa vào các năm 1687, 1756, 1758 và 1864.
Toạ độ
ĐÌNH LÀNG THƯỢNG CUNG
Kẻ Hống, tên chữ là Thượng Cung. Thời Lê, làng có tên là Hống Khánh. Nay là thôn Thượng Cung, xã Tiền Phong, huyện Thường Tín, Hà Nội.
Làng có nghề mộc truyền thống, với những nét chạm khắc tài hoa, sản phẩm nổi tiếng là những chiếc khuôn in bánh, nhưng hiện nay đã mai một nhiều. Thế hệ trẻ chỉ còn sản xuất các mặt hàng mỹ nghệ thông dụng. Tại đình có đặt ban thờ cụ tổ nghề của làng.
Vào thời Lý, Kẻ Hống có ông Lê Đoan cùng vợ là Phạm Thị Thành, sinh ra ba người con trai: Lê Hoằng, Lê Gia, Lê Võ. Ba vị khi trưởng thành, phò vua Lý Thái Tông đi bình Chiêm, là những vị tướng tài giỏi, lập được đại công. Sau khi mất dân làng Thượng Cung đã lập ba ngôi miếu nhỏ để thờ các ông. Vào thời Lê, sẵn nghề đục đẽo, lại dựng một đình lớn để làm nơi hội tế.
Hiện tại, trên câu đầu gian bên trái của tòa đại bái đình Thượng Cung vẫn còn khắc dòng chữ Hán “Dương Hòa tam niên tân tạo chí” tức là vào năm 1637 làm mới ngôi đình. Đến năm Cảnh Hưng thứ 20 (năm 1759) đình được tu bổ tòa Đại bái. Trước đó, năm Cảnh Hưng thứ 17 (năm 1756) dân làng sửa chữa tòa Hậu cung, dòng chữ Hán còn khắc trên nóc. Năm Tự Đức thứ 17 (1864), đình lại được tu bổ, qua những lần tu bổ nói trên, đình Thượng Cung về cơ bản vẫn giữ nguyên được kiểu dáng kiến trúc ban đầu.
Đặc biệt trong đình còn giữ nhiều mảng chạm nổi với mô típ “Rồng mẫu tử” “Tiên cưỡi rồng”… rất sinh động. Ngoài các đề tài truyền thống, các yếu tố dân gian cũng được cổ nhân khai thác trong mảng chạm nổi. Đặc biệt ở đình có những mảng chạm đua thuyền, người gồng gánh, cảnh vác cuốc làm ruộng, voi ra trận, võ sĩ cầm kiếm, đấu võ…
Đình làng Thượng Cung là một trong ít ngôi đình với niên đại tuyệt đối, lại vẫn giữ được giáng vẻ và hoa văn thời Lê trung hưng, thế kỷ 17 - 18.
Bài viết
Bình luận
Lưu ý: chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội dung các bình luận của bạn đọc
|
|
| Địa chỉ |
Unnamed Road, Thượng Cung, Tiền Phong, Thường Tín, Hà Nội, Vietnam |
| Thêm bởi |
admin |
| Vào ngày |
2016-09-09 18:34:47 |
| Các thành viên |
|
|
|
(2.56 km) |
(3.03 km) |
(3.02 km) |
(3.06 km) |
(3.95 km) |
(4.18 km) |
(4.62 km) |
(4.71 km) |
|