Động Hoàng Xá 
Tổng quan
Động Hoàng Xá (động Hoàng) nằm trong núi đá vôi Hoàng Xá, thuộc quần thể “Thập lục đại danh sơn” của phủ Quốc xưa, gồm 16 quả núi lớn nhỏ, trong đó lớn nhất là núi Thầy. Dường như cái ồn ào, ngột ngạt của phố thị cũng ngỡ ngàng dừng bước trước hồ sen mát rượi ngay bên trái cổng vào.
Hồ sen còn được gọi là Giếng Cả, rộng gần 2 mẫu, nước không bao giờ cạn. Ở giữa hồ có chùa Tám Mái trên một gò đất nổi, được nối vào bờ bằng cây cầu hình bán nguyệt. Kiến trúc thủy đình thường bắt gặp ở những ngôi chùa, đền bề thế, có từ lâu đời như chùa Thầy, hay đền Cổ Loa. Theo quan niệm địa lý cổ thì toàn bộ hệ thống núi đá vôi ở khu vực này đều là chi long, mà gân mạch bắt nguồn từ núi tổ Tản Viên (Ba Vì), uốn lượn nổi chìm theo địa long mạch, kéo dài hàng chục ki-lô-mét để tạo nên vùng núi non đột khởi giữa miền đồng bằng mênh mông, bát ngát của Xứ Đoài.
Động được hình thành do quá trình vận động tạo sơn của địa tầng. Sau cổng động Hoàng là một khu vườn nhỏ mở ra hai lối đi. Bên phải vào chùa Hoa Văn, lối kia hướng lên núi.Hoàng Xá là “động thủng” xuyên từ sườn bên này sang sườn bên kia, nên động được chiếu sáng theo hai hướng chính là Đông và Tây Bắc. Khi có ánh nắng mặt trời rọi vào, động lung linh kỳ ảo sắc màu của nhũ đá…
Động thoáng rộng với vòm cao gần 100m và thông với tầng lộ thiên. Nền động có nhiều phiến đá tự nhiên ghép lại thành tảng lớn. Tương truyền xa xưa đây là chỗ cho tiên đánh cờ. Ngày nay, phiến đá rộng là điểm lý tưởng để du khách nghỉ chân, tận hưởng cảm giác khoan khoái khi đón nhận luồng gió mát từ cửa động thổi vào.
Phía bên trong động có các khối nhũ tạo hình voi đứng, voi nằm, có kích cỡ gần bằng voi thật. Chẳng thế mà nhiều người ví von động Hoàng Xá là chốn bồng lai bị quên lãng.Trong âm thanh huyền hoặc, mơ màng của tiếng cầu kinh phật, tượng thờ một vị quan văn, mặc áo tiến sĩ, đầu đội mũ cánh chuồn, vẻ mặt đăm chiêu, tư lự hiện lên rõ nét trên vách lớn nhất của động Hoàng Xá. Đó là ông Cao Xuân Dục (1842 - 1923) – một vị quan chính trực và là danh sĩ đời Duy Tân triều Nguyễn. Khi Hoàng Cao Khải theo Pháp muốn làm Phó Vương, bắt các quan trong triều phải ký vào biểu dâng lên vua, Cao Xuân Dục đã không ký. Ông bị gièm pha và bị giáng chức về làm tri phủ Quốc Oai. Sau khi ông mất, dân tạc tượng thờ ở giữa Động Hoàng. Quãng thời gian ông về làm tri phủ Quốc Oai tuy ngắn ngủi nhưng ông đã truyền bá tinh thần yêu nước, ý chí quật cường và truyền thống hiếu học cho người dân phủ Quốc…
Toạ độ
Hình ảnh
[xem cả trang] [Google Images]
Động Hoàng Xá, Quốc Oai nằm trong núi Hoàng Xá trong quần thể Thập lục đại danh sơn của Phủ Quốc, nơi gắn với nhiều Danh Nhân và những trận đánh lớn. Thừa Tướng Lữ Gia bị thương tại đây và về đến núi Thầy thì mất. Gần động có Đình Hoàng Xá thờ Lữ Gia. Danh nhân Cao Bá Quát đã từng ở Quốc Oai và đã để lại bài thơ trên vách hang:
Ngắm núi Hoàng
Đồng bằng mọc núi lạ lùng thay
Lầu gác lô nhô bóng xế tây
Mười dặm đường dài còn vẻ biếc
Lưng trời chim mỏi chở chiều bay
Cây lồng xóm mạc xa xa thấy
Mắt lóa phong trần bước bước gay
Cái thú chơi non thường vẫn có
Bên mây đủng đỉnh một sư thầy.
Tháng 12 năm 1854 dưới chân núi Cao Bá Quát chỉ huy nghĩa quân chiến đấu với quân nhà Nguyễn do Lê Thuận, Lãnh binh Sơn Tây cầm đầu. Cao Bá Quát bị tử thương tại trận. Ngày 12-4-1949 (15 tháng Ba âm lịch), tại khu vực núi Hoàng Xá, dân quân du kích địa phương đã chiến đấu với hơn 2.000 quân xâm lược Pháp và tay sai. Nhiều chiến sĩ đã hy sinh từ đó, ngày 15 tháng Ba âm lịch hàng năm là ngày giỗ trận, nhiều nhà cũng làm giỗ tưởng nhớ người thân quên mình vì nước.
Một danh nhân khác tên tuổi gắn với Quốc Oai và động Hoàng Xá là Cao Xuân Dục (1842 - 1923), một vị quan chính trực và là danh sĩ đời Duy Tân triều Nguyễn. Khi Hoàng Cao Khải theo Pháp muốn làm Phó Vương, bắt các quan trong triều phải ký vào biểu dâng lên vua, Cao Xuân Dục đã không ký. Ông bị gièm pha và bị giáng chức về làm tri phủ Quốc Oai. Sau khi ông mất, dân tạc tượng thờ ở giữa Động Hoàng.
Động xuyên không cao tới cả trăm mét, phía vào động có 2 tháp nhỏ xây thời vua Thành Thái. Trong khu vực núi và động có đền Văn Xương Đế Quân, đền Hạ ( bị Pháp đốt năm 1949), chùa Hoàng Kim, chùa Hoa Vân (chùa Cả) xây dựng thời Hậu Lê, tạo thành một quần thể đền chùa độc đáo. Từ chùa Cả, theo mấy chục bậc đá lên thăm đền Thượng ở lưng chừng núi. Trước cửa hang động là hồ sen rộng , thường được gọi là Giếng Cả, Giữa hồ cá là rốn cá (ngư đỗ), có mô đất nổi, trên xây dựng một ngôi quán gọi là Quán Gió, nối với bờ bằng một cây cầu đá xây.
Bài viết
Bình luận
Lưu ý: chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội dung các bình luận của bạn đọc
|
|
| Địa chỉ |
Quốc Oai, tt. Quốc Oai, Quốc Oai, Hà Nội, Vietnam |
| Thêm bởi |
admin |
| Vào ngày |
2018-02-08 16:36:34 |
| Các thành viên |
|
|
|
(303 m) |
(362 m) |
(1.76 km) |
(2.29 km) |
(2.25 km) |
(2.45 km) |
(2.51 km) |
(2.63 km) |
|