Dư Hồng Quảng

VIỆT TRÌ- TP LỄ HỘI VỀ VỚI CỘI NGUỒN
hongquang | 15/04/2009 20:01
       
                            
            
                                                   Ảnh: đêm trên đại lộ Hùng Vương
        
       Thành phố Việt Trì được xây dựng trên nền kinh đô Văn lang xưa, đất phát tích của dân tộc Việt nam. Đại lộ Hùng Vương nối liền từ chân núi Nghĩa Lĩnh tới Bạch Hạc, chạy dọc theo thành phố ngã ba sông với tổng chiều dài gần 20 km. Nhìn cảnh tấp nập của phố phường hiện đại, ít người biết rằng, Việt Trì được xây dựng trên nền cố đô của các vua Hùng 
                                                

                         
               
Ảnh: một góc Tp ngã ba sông Việt Trì.
Nơi chim hạc trắng quần tụ xưa giờ là phường Bạch Hạc   

"Bay đâu cánh hạc năm xưa, tìm đâu bóng dáng cố đô đất này"? Câu hỏi đó theo chúng tôi suốt hành trình làm phim tài liệu tìm về nguồn cội. Bản Ngọc phả Đền Hùng soạn đời Hồng Đức (1470) còn ghi rõ: khi tới vùng này, vua thấy ngàn ngọn núi quay về, vạn dòng sông tụ lại, thảy đều chầu về Nghĩa Lĩnh liền chọn làm kinh đô. Từ núi Nghĩa Lĩnh tới Bạch Hạc, vua cho dựng 50 lầu đại cung điện. Chính điện được dựng trên núi Nghĩa Lĩnh (còn gọi là núi Hùng), ngoại ô Tp Việt Trì ngày nay.


                           

         Cổng chính lên Đền Hùng có 4 chữ lớn "cao sơn cảnh hành"- núi cao đạo lớn. Ơn nghĩa tổ tiên cao vời như núi. Đó cũng là đạo nghĩa lớn nhất của đồng bào Việt Nam ta. Theo dấu chân tiền nhân về với nguồn cội, ta càng hiểu thêm hai tiếng "đồng bào" (cùng sinh từ một bọc). Đền Hạ tương truyền là nơi mẹ Âu Cơ hoài thai sinh ra một bọc trăm trứng, trứng nở  trăm con, rồi sinh thành mãi mãi nòi giống Tiên Rồng đất Việt hôm nay. Hẳn cũng vì tôn vinh chữ hiếu, chữ nhân nên bên cạnh Đền Hạ, ông cha ta đã dựng lên ngôi chùa Thiên Quang thờ Phật. Trước cửa chùa có cây vạn tuế gần 800 năm tuổi.


                             
                            

                                           Ảnh: ghế đá cổ tại Đền Trung

       Rời chùa Thiên Quang, du khách lên Đền Trung, còn gọi là Hùng Vương tổ miếu. Trên những phiến đá trước cửa đền, tương truyền các vua Hùng và lạc hầu, lạc tướng khi đánh cờ, lúc luận bàn việc dân, việc nước. Đền Trung cũng là nơi Lang Liêu dâng bánh chưng, bánh giày và được vua truyền ngôi. Bánh chưng, bánh giày trở thành phẩm vật độc đáo không thể thiếu được của người Việt trong dịp Giỗ tổ Hùng Vương.


                            
                                             
                                             Ảnh: Bác Hồ lên Đền Thượng năm 1962

      Qua đền Trung, lên đỉnh núi Hùng là Đền Thượng, tên chữ là "Kính thiên lĩnh điện"  (Điện thờ trời trên núi Nghĩa Lĩnh). Truyền thuyết kể rằng đây là nơi các Vua Hùng tiến hành các nghi lễ cúng trời đất cầu cho mưa thuận gió hoà, quốc thái dân an. Trên Đền Thượng còn dựng
sừng sững một lời thề. Tương truyền, vua Thục phán An Dương Vương đã dựng cột đá này, thề sẽ hương khói muôn đời anh linh các Vua Hùng và nguyện giữ gìn cơ nghiệp, giang sơn đất Việt.

       Cách đây nửa thế kỷ, lời thề giữ nước lại vang lên trên vùng đất Tổ. Tại  đền Giếng, nơi thờ 2 công chúa Tiên Dung và Ngọc Hoa, ngày 19/9/1954, trên đường về tiếp quản thủ đô, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thắp hương tưởng niệm các Vua Hùng và căn dặn cán bộ chiến sỹ Đại đoàn quân tiên phong: "Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước".  Đất cội nguồn- nơi gặp gỡ của 2 thời đại rực rỡ nhất trong lịch sử dân tộc: Thời đại Hùng Vương dựng nước và Thời đại Hồ Chí Minh giữ nước.
         Đất cội nguồn nuôi lớn chí ông cha.   
                           
                       
                                
                                      Ảnh: đoàn hành lễ lên núi Hùng năm 2009


       Hàng năm, con Rồng cháu Tiên từ mọi miền tổ quốc, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, trong nước, nước ngoài cùng hướng về Đất Tổ, nơi hội tụ khí thiêng sông núi, nơi hình thành quốc gia đầu tiên của dân tộc VN. Mỗi người VN đều tự hào là có chung một nguồn cội, đều mang trong lòng dòng máu Lạc Hồng, tự hào về non sông gấm vóc mà các vua Hùng đã dày công xây dựng.

        "Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3". Về đền Hùng, trước lăng Vua Hùng, thắp nén hương trầm bên mộ tổ, dâng bánh chưng xanh tạ ơn trời, con cháu thành kính tri ân công đức tổ tiên đã dày công khai sơn phá thạch, gây dựng non sông gấm vóc ngày nay.

         Giỗ tổ Hùng Vương trở thành lễ hội mang tính văn hoá tâm linh lớn nhất của dân tộc Việt Nam. Các công trình tôn tạo khu di tích lịch sử Đền Hùng được tập trung đầu tư để thực hiện ý nguyện của toàn dân tộc: từ Đền Hùng nhìn ra cả nước, cả nước hướng về Đền Hùng. Trên đỉnh núi Vặn, một trong 3 ngọn "Tam sơn cấm địa" thuộc khu di tích lịch sử Đền Hùng, năm 2004 đã khánh thành Đền vọng mẫu Âu cơ để tri ân công đức mẹ Âu Cơ. Và đúng vào dịp Lễ hội tháng 3  năm nay, tỉnh Phú Thọ vừa khánh thành đền thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân trên đỉnh núi Sim cũng thuộc khu di tích lịch sử Đền Hùng.


                         
                                                 
                                                  Ảnh: tượng thờ trong Đền Tiên


         Vị Thuỷ Tổ Quốc mẫu của dòng giống Lạc Việt, thân mẫu của vua Lạc Long Quân được thờ tại Đền Tiên Cát, thuộc phường Tiên Cát, cách khu di tích lịch sử đền Hùng khoảng 10 km. Trước khi giặc Pháp phá huỷ năm 1949, đền Tiên là di tích đồ sộ được xây dựng chủ yếu bằng đá. Vì vậy, năm 2000, khi đền Tiên được nhân dân Tp Việt Trì khởi công xây dựng lại, đá là vật liệu được sử dụng chủ yếu nhằm tái hiện một phần ngôi đền cổ. Bức phù điêu bằng đá phía sau tượng Mẫu diện tích rộng tới 34 mét vuông thể hiện sinh động toàn cảnh sơn thuỷ cổ kính uy linh. Thuyền rồng, trống đồng, bánh giày, bánh chưng, hồng Hạc Trì, cá Anh Vũ...đều được tạc bằng đá bạch ngọc. Trong đền còn đôi câu đối về dòng dõi Lạc Hồng:

                                         Thuỷ tổ Hồng bàng sinh bách tính,

                                          Mẫu nghi Lạc Việt phát thiên chi

     (Tổ đầu Hồng Bàng sinh trăm họ, Mẫu nghi Lạc Việt nảy nghìn chi)

       Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Nguyễn Khắc Xương- 85 tuổi, con trai thi sỹ Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu, nói: vua Kinh Dương Vương đi thuyền rồng đến hồ Động Đình gặp và kết duyên với Thần Long Ngọc Nữ  sinh ra hoàng tử Lạc Long Quân là cha đẻ của vua Hùng. Như vậy Thần Long Ngọc Nữ là bà nội của các vua Hùng.


                              

        Đền Tiên nằm trong quần thể di tích thuộc vùng kinh đô Văn Lang thủa xưa, nơi mà khảo cổ học chứng minh thời văn hoá Đông Sơn cách đây mấy ngàn năm đã tồn tại. Dấu tích của Kinh đô Văn Lang càng được khẳng định khi Khu di tích khảo cổ Làng Cả- Tp Việt Trì  được khai quật lần đầu tiên cách đây gần 40 năm và đợt khai quật thứ hai năm 2005
. Việc phát hiện thêm 2 ngôi mộ táng, 7 mộ đất cổ có niên đại trên 2000 năm với nhiều hiện vật quý và đồ tuỳ táng bằng đồng như rìu, mũi giáo, đồ trang sức, bình gốm Đông Sơn... đã vén bức màn truyền thuyết để hé lộ sự thực lịch sử về dân tộc, giống nòi.

        Theo sách Đại Nam nhất thống chí của Viện sử học thì "Thành cổ của vua Kinh Dương Vương ở sau chùa Hoa Long, thôn Việt Trì, huyện Bạch Hạc, có một gò đất, tương truyền đấy là nền thành cũ".  Chùa Hoa Long còn giữ được 2 hiện vật quý. Chiếc khánh đồng đúc năm Kỷ Mùi ( 1799) rộng 1,2 mét, cao 1 mét được tạo dáng hình lá bồ đề. Quả chuông đồng đúc vào triều vua Lê Cảnh Hưng năm Đinh Sửu (1757), cao 1,3 mét, đường kính 60 cm. Trên thân chuông ghi 4 chữ Hán lớn: Hoa Long thiền tự .


                           

         Tương truyền Hoa Long thiền tự là nơi một vị tiên thiên đã giúp vua Lạc Long Quân đặt tên cho 100 người con( Hoa Long nghĩa là trứng rồng). Theo sư  trụ trì chùa Hoa Long thì ngay phía dưới mặt nước ngã ba sông còn một phiến đá rất lớn gọi là cự thạch, khi nước cạn nhìn thấy trên mặt đá có vết chân lớn của vị tiên. Vì vậy bến sông lưu dấu gót chân tiền nhân gọi là Bến Gót, tên của phường Bến Gót, Tp Việt Trì ngày nay.

         Đình Việt Trì, đền Bạch Hạc, chùa Hoa Long đều nằm ở 2 bờ nơi hợp lưu của 3 dòng sông lớn nhất Miền Bắc: sông Hồng, sông Lô, sông Đà. Trên cùng một dòng sông hoà chung 3 màu nước, tượng trưng cho tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Vùng đất tụ thuỷ, tụ nhân, tụ phúc này, vì vậy, đã được chọn làm điểm khởi đầu của kinh đô thời dựng nước.

         Vùng Ngã Ba Hạc sơn thuỷ hữu tình này tương truyền là nơi Vua Hùng từng ngồi thuyền du ngoạn. Vào đúng ngày Giỗ tổ Hùng Vương 10/3 hàng năm tại vùng ngã ba Hạc tổ chức lễ hội bơi chải sôi động. 

                                

       Tương truyền lễ hội bơi chải còn nhắc lại tích thần Thổ Lệnh đưa thần Tản Viên (con rể vua Hùng) đến thăm Bạch Hạc trở về. Trải ở Bạch Hạc đặc sắc ở chỗ không dùng ván ghép mà dùng thuyền độc mộc đẽo bằng một thân cây gỗ. Mỗi trải có 50 tay chèo, một người cầm lái, một người cầm cờ và một người gõ mõ làm nhịp. Đây là lễ hội nổi tiếng có sức hấp dẫn nhất vùng sông nước Việt Trì.

Ngã Ba Hạc cũng là nơi duy nhất còn loài cá Anh Vũ dùng để tiến vua. Đó là giống cá: "ngực bướu, mồm to, đuôi loáng bạc, thịt vàng, thân trắng, mắt pha thau". Việt Trì còn một đặc sản nổi tiếng là hồng Hạc. Đây là loại hồng không có hạt, giòn tan, vị thơm mát. " Tiến vua, hồng Hạc ngàn năm trước; vườn cũ, cây xưa, giống vẫn còn". 

          Thừa hưởng sự đắp bồi phù sa màu mỡ của 3 dòng sông lớn là yếu tố quyết định để xã Minh Nông- Tp Việt Trì trở thành quê hương của nghề trồng lúa nước. Lễ hội tịch điền ở Minh Nông là một nét văn hoá đặc trưng của nền văn minh lúa nước. Minh Nông xưa có tên là Kẻ Lú, nghĩa là Kẻ Lúa, làng lúa cung cấp cho kinh thành Văn Lang. Lễ hội tịch điền ở Minh Nông hàng năm gợi lại truyền thuyết Vua Hùng dạy dân cấy lúa. Đời sau nhân dân nhớ ơn vua Hùng, suy tôn nhà vua làm ông Tổ nghề nông (Minh Nông), thường gọi là vua Thần Nông.                                        

                                        Các vua Hùng gieo nắm thóc nơi này

                                        Buổi dựng nước vua tôi cùng cày cấy

                                         Làng Minh Nông có tên từ thủa ấy

                                         Hạt lúa xưa để giống đến bây giờ. 


                              
          
                                                Ảnh: đàn tịch điền tại xã Minh Nông             

          Dân Minh Nông có lệ cứ đến đầu mùa cấy thì  làm lễ tế Vua Hùng tại đàn Tịch điền dưới gốc cây đa Đồn, cầu mong Thần Nông âm phù dương trợ cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tốt tươi, dân khang vật thịnh.

          Cách đền Hùng 9 km ven bờ sông Lô là làng cổ Khả Lãm trang ( nay là xã Hùng Lô). Thần tích còn ghi rằng, từ thời dựng nước, các vua Hùng kinh lý qua đây thường dừng chân ngắm cảnh, săn bắn. Dân làng làm ăn thịnh vượng mới lập miếu thờ các vua Hùng. Năm Đinh Tỵ (1197) thời vua Lý Cao Tông, miếu được trùng tu, và qua hơn 800 năm, nhiều dấu tích kiến trúc đời Lý vẫn còn nguyên vẹn. Nằm bên miếu cổ là Đình Hùng Lô được xây dựng vào thời Lê Trung Hưng, niên hiệu Chính Hoà (1697). Đặc sắc nhất trong quần thể di tích lịch sử văn hoá đền miếu Hùng Lô là nghệ thuật trạm khắc sinh động, tinh tế, tạc mà như vẽ. Ngày 10/3 hằng năm, từ Đình Hùng Lô, nhân dân trong vùng tổ chức lễ rước kiệu về Đền Hùng tiến hành lễ hội.

 

                                

                                                        Ảnh: kiến trúc đình Hùng Lô

         Xuôi bờ sông Lô, cách đình Hùng Lô 3 km là vùng đất cổ Lâu Thượng, xã Trưng Vương. Lâu Thượng, Lâu Hạ tương truyền là 2 lầu Thượng và lầu Hạ, nơi ở của các cung nữ thời Hùng Vương dạy dân cách chăn tằm, dệt vải. Đình Lâu Thượng quy mô đồ sộ toát lên vẻ cổ kính uy linh thờ các thần Cao Sơn, Quý Minh đại vương và 2 Bà Trưng thuộc dòng dõi Hùng Vương. Nghệ thuật điêu khắc độc đáo của các bức trạm khắc gỗ nâng di tích này lên tầm di sản văn hoá vô giá, phản ánh ước vọng dân gian và suy tôn bái vọng những bậc anh hùng huyền thoại thời kỳ khởi  nghiệp nhà nước Văn Lang.

Nằm gần Lâu Thượng, Lâu Hạ là ngôi miếu cổ ở thôn Hương Lan, hai bên miếu có 2 cây táu cổ thụ, một cây nở hoa vàng, một cây nở hoa bạc. Trong miếu có đôi câu đối:

                                          Hùng lĩnh trung chi thắng tích                 

                                          Nam thiên chính khí linh từ

(Tạm dịch: núi Hùng thắng tích đầu cả nước, miếu thiêng chính khí toả trời Nam)

Trên bệ cao trong miếu có 2 pho tượng sơn son thếp vàng là tượng nhà giáo Vũ Thê Lang và vợ của thày là bà Nguyễn Thị Thục.  Theo ngọc phả do Đông các Đại học sỹ Nguyễn Bính phụng soạn năm 1573 thì thày giáo Vũ Thê lang mất năm Quý Dậu 288 trước công nguyên. Thiên cổ miếu là bức thông điệp của nền văn hiến thời đại Hùng Vương: ông cha ta rất coi trọng giáo dục và tôn vinh người thày đào tạo hiền tài, vì hiền tài là nguyên khí quốc gia.


                           
                                      
                                           Ảnh: ngọn cây táu trước đền Vũ Thê Lang


       Hiện ở Việt Trì còn 2 thôn Tràng Đông, Tràng Nam tức là trường học phía Đông và trường học phía Nam của cố đô. Ngọc phả cũng ghi rõ: bà Nguyễn Thị Thục dạy nghề trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa cho 2 công chúa con vua và nhân dân trong vùng kinh đô Văn Lang. Trồng dâu nuôi tằm  cũng là nghề truyền thống lâu đời của nhân dân trong vùng Lâu Thượng, Trưng Vương ngày nay. Dạy chữ và dạy nghề đều được nhân dân tôn vinh, dựng miếu thờ.      

         Cách không xa Thiên Cổ Miếu có một cây cổ thụ đặc biệt, vỏ cây đỏ như màu da bò nên gọi là cây da bò. Tán lá cây xum xuê xoè xuống như chiếc lọng che chở nơi yên nghỉ của 3 vị đô sỹ thời Hùng Vương. Tương truyền vợ chồng thày giáo Vũ Thê Lang sinh 3 người con trai văn võ song toàn, được vua Hùng Duệ Vương phong làm đô sỹ cận vệ hoàng cung. Khi vua Thục An Dương Vương thay thế nhà Hùng, 3 vị đô sỹ đã trẫm mình tử tiết. An Dương Vương kính trọng khí tiết ấy mới phong họ làm trung thần, nhân dân thôn Hương Lan tôn làm Thành Hoàng làng hương khói quanh năm, đời đời thờ phụng.

          Những di tích như vậy dễ dàng tìm thấy rải rác khắp xóm phố Việt Trì hiện nay. Giếng Rùng, phường Tân Dân theo truyền thuyết là nơi vua Hùng từng dừng chân tắm gội. Vì nước lạnh, khiến vua rùng mình nên Người đã đặt tên là Giếng Rùng. Nước giếng trong vắt 4 mùa, không bao giờ cạn vì tương truyền mạch thông với Giếng Ngọc trên Đền Hùng.

          Tiếp giáp Tân Dân là phường Dữu Lâu. Người dân thôn Hương Trầm kể rằng, Vua Hùng thứ sáu muốn truyền ngôi, mới xuống chiếu cho các hoàng tử sắm lễ vật dâng hiến tổ tiên. 17 hoàng tử đi khắp nơi săn tìm sơn hào hải vị của ngon vật lạ. Riêng Lang Liêu khai khẩn đất Hương Trầm nghèo khó không làm được như vậy rất buồn. Chàng nghĩ chỉ có lúa gạo là nuôi sống con người, nên lấy gạo nếp thơm làm ra những chiếc bánh giầy hình tròn tượng trưng cho trời; dùng lá dong gói gạo thành bành chưng vuông tượng trưng cho đất. Vua cha rất hài lòng với lễ vật của hoàng tử út, người con chịu khó thông minh, hiếu thảo nên đã truyền ngôi cho Lang Liêu trở thành Vua Hùng thứ bảy. Từ đó, người Việt có tục dùng bánh chưng, bánh giày để thờ cúng tổ tiên.


                             

                                        Ảnh: thi gói bánh chưng dưới chân núi Hùng

           Mùa xuân là mùa của lễ hội vùng đất Tổ. Hát Xoan là di sản văn hoá phi vật thể độc đáo tại Việt Trì, một điểm đến của tour du lịch về cội nguồn. Hát Xoan còn gọi là hát Xuân, một thể loại dân ca lễ nghi phong tục phổ biến ở Kim Đức và Phượng Lâu- Tp Việt Trì. Theo "Truyền thuyết Hùng Vương", hát Xoan có từ thời dựng nước, thuộc giai đoạn cổ nhất trong kho tàng dân ca Việt nam. Ngôi đình làng cổ kính ngày nay là nơi thường xuyên diễn ra những hoạt động diễn xướng góp phần giữ gìn vốn cổ hát Xoan.        

Các xã vùng ven Đền Hùng còn duy trì được nhiều lễ hội độc đáo. Cách núi Hùng 2 km về phía Tây là 2 làng Vi- Trẹo thuộc xã Chu Hoá và Hy Cương có lễ hội rước Chúa gái  (còn gọi là hội He)

                                            Vui nhất là hội chùa Thầy

                                       Vui thì vui vậy không tày hội He

Chuỵện kể rằng vua Hùng thứ 18 dựng lầu kén rể tìm người tài đức. Thần núi Sơn  Tinh với voi 9 ngà, gà 9 cựa, ngựa 9 hồng mao đã thắng thần nước Thuỷ Tinh và được đón công chúa Ngọc Hoa về làm vợ. Khi qua đình Cả, Ngọc Hoa vì thương cha nhớ mẹ nên không muốn đi nữa. Dân làng phải làm lễ tế Thành Hoàng làng và làm các trò bách nghệ khôi hài... để làm vui lòng công chúa. Nàng đã ưng thuận lên kiệu về nhà chồng. Thông qua lễ hội rước chúa gái, phong tục hôn nhân một vợ một chồng thời  Hùng Vương như kén rể, thách cưới, đón  dâu được thể hiện khá rõ.

                    
    
                                              Ảnh: rước lễ của các làng ven đền Hùng         

      Vùng đất cổ trung tâm nhà nước Văn Lang xưa  đậm đặc các dấu tích, truyền thuyết gắn với thời Hùng Vương dựng nước. Có thể nói, mỗi địa danh, mỗi tên đất, tên làng đều mang trong mình một phần lịch sử: gò Mã Lao- nơi vua Hùng dừng ngựa nghỉ chân, núi Nhà Săn nơi nhà vua luyện tập săn bắn; Phượng Lâu nghĩa là Lầu Phượng, nơi ở của hoàng hậu và các cung nữ; nơi vua Hùng dựng lầu kén rể nay là đồi Kén Rể phường Tiên Cát; phường Nông Trang là nơi đặt kho lúa năm xưa của nhà vua, xóm Thậm Thình còn văng vẳng đâu đây tiếng chày giã gạo mấy nghìn năm trước:                                                

                                                  Đi qua xóm núi Thậm Thình

                                    Bâng khuâng nhớ nước non mình ngàn năm

                                                 Vua Hùng một sớm đi săn

                                     Trưa tròn bóng nắng dừng chân chốn này...


      Kinh đô Văn lang gắn liền với lịch sử mấy ngàn năm dựng nước của dân tộc. Vì là kinh đô cổ nhất, nên so với các kinh đô khác như  Cổ Loa, Hoa Lư, Thăng Long, Huế thì dấu tích vật chất nơi đây còn lại quá ít. Ngàn năm Bắc thuộc, chục thế kỷ chiến tranh tàn phá...

          Nhưng trong lòng đất, trong lòng người Việt Trì vẫn còn lưu giữ  những dấu tích lịch sử văn hoá mấy ngàn năm trước. Các di sản văn hoá trên đất Việt Trì đã thực sự trở thành tài sản quý giá, giúp cho con cháu hôm nay và thế hệ mai sau hiểu rõ hơn về quá khứ rực rỡ của ông cha, là niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam nói chung và người dân Việt Trì- đất Tổ nói riêng.

Trong khu công nghiệp hiện đại bắc Việt Trì ngày nay, vẫn còn nguyên vẹn ngôi chùa cổ. Xen giữa những ống khói nhà máy còn một cây sui gần nghìn năm tuổi, cành lá vẫn xum xuê toả bóng trước cửa chùa. 


                              

                                  Ảnh: một cành của cây sui tại Khu công nghiệp Bắc Việt Trì

      Thiên cổ miếu không còn hương lạnh nhang tàn. Cùng với việc trùng tu miếu cổ, một ngôi trường trung học bề thế mang tên người thày đầu tiên của dân tộc đã đi vào hoạt động: Trường trung học Vũ Thê Lang. Những ngôi trường chất lượng cao, quy mô lớn trên Tp Việt Trì đều vinh dự mang tên gọi từ thời mở nước nhắc nhủ thày trò viết tiếp truyền thống hiếu học của người đất Tổ: Trường đại học Hùng Vương, Trường trung học phổ thông chuyên Hùng Vương, Trường trung học cơ sở Văn Lang...

          Trong hành trình tìm về nguồn cội, khôi phục vốn cổ, người Việt Trì đã tìm thấy nhiều dấu tích đáng quý. Khi tôn tạo chùa Phượng Lâu, người dân đã đào được phiến đá cổ bị mài vẹt, trên có đôi câu đối:

                                       Bạt kiếm ma đao trừ Bắc tặc

                                   Phất kỳ tấn hịch hiệu Nam bang

   ( Vung kiếm mài đao trừ giặc Bắc, phất cờ truyền hịch động trời Nam)

       Phiến đá ghi nhớ công đức bà Vũ Thục Nương, đại tướng của Hai Bà Trưng. Dưới bóng cây đa  cổ thụ bên bờ sông Lô, miếu thờ người con gái Phượng Lâu trung trinh tiết liệt đang được trùng tu thành đền Bát Nàn Đại tướng quân. Chính quyền và nhân dân địa phương đã có dự án kè đá bờ sông trước cửa đền để làm sân diễn, khôi phục làn điệu hát Xoan độc đáo của quê hương.        

           Việc khảo sát, tôn tạo, khôi phục các di tích lịch sử, các đền đài, miếu mạo, các phong tục, lễ hội thời đại Hùng Vương có ý nghĩa vô cùng quan trọng nhằm xây dựng Việt Trì xứng đáng với tầm vóc đất đế đô đầu tiên của dân tộc. Cùng với cố gắng, quyết tâm của Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh, ngày 2/11/2005, Thủ tướng chính phủ đã có quyết định điều chỉnh quy hoạch xây dựng Việt Trì trở thành thành phố du lịch lễ hội về với cội nguồn của dân tộc VN. Vận hội mới đã mở ra trên Tp ngã ba sông.


                           

                              Ảnh: đồng bào thập phương về Đền Hùng ngày 10/3 Kỷ Sửu

          Trong niềm vui chung của nhân dân Việt Trì, có hạnh phúc lớn lao của những người con lặng lẽ một đời chắt chiu vốn cổ cha ông, tìm tòi hồn  xưa dân tộc. Mùa Xuân năm nay, Lễ khai mạc chương trình du lịch về cội nguồn của 3 tỉnh Phú Thọ- Yên bái- Lào Cai được tổ chức dưới chân núi Hùng. Đây là sự hưởng ứng và cụ thể hoá chương trình hành động quốc gia về du lịch, đồng thời cũng là khởi nguồn cho hàng loạt các lễ hội văn hoá, truyền thống diễn ra trên khắp mọi miền đất nước.


                                          

                                       Ảnh: Tp Việt Trì tối ngày Giỗ Tổ 10/3 Kỷ Sửu 2009

       Tỉnh Phú Thọ và Tp Việt Trì đã và đang chuẩn bị tất cả các điều kiện thuận lợi nhất để đồng bào cả nước và du khách quốc tế  tham dự chương trình Du lịch về cội nguồn. Văn Lang- Việt Trì- Phú Thọ, đất của thế dựng nước và giữ nước mấy ngàn năm lịch sử, đất cội nguồn của những giá trị văn hoá truyền thống đang mở rộng vòng tay đón bạn.

Đất cội nguồn nuôi dưỡng, bồi đắp tâm hồn và nhân cách Việt Nam.

                                                                                  
                                                                                          Dư Hồng Quảng

 

     Bài liên quan:

 

VIỆT TRÌ NĂM 2015

 

CẢ TỈNH VỀ HẾT CÒN MÌNH XÃ EM

 

LỄ DÂNG HƯƠNG TƯỞNG NHỚ CÁC VUA HÙNG

 

Góp ý (2)
Xin cảm ơn tác giả !
Phong | 18/05/2009 14:36

Em là 1 người con của Đất Tổ , đọc được bài viết này của anh . Rất cám ơn đã viết về quê hương nơi em được sinh ra , Vì xa quê từ khi còn bé nên nhiều điều em vẫn chưa được biết về quê hương mình nhưng qua bài viết của anh em đã có thêm những hiểu biết về quê hương mình .


re bạn Phong
dhq | 18/05/2009 21:45

Bài viết tương đối dài (không hợp với văn mạng), biết vậy nhưng mình cứ viết, coi như lưu tư liệu trong chuyến đi làm phim về cố đô của các vua Hùng.
Thành thật cảm ơn bạn đã chịu khó xem một bài khá dài.


Powered by Vnweblogs