U tịch vô vi tự

       Cách Hà Nội khoảng 20 km, chùa Vô Vi thuộc huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Ngọn núi Vô Vi, một núi đá nhỏ thuộc quần thể dãy núi Tử Trầm, nhưng đứng cách biệt khỏi dãy Trầm, tựa như một con rồng nhỏ, nằm ôm  lấy đất trời. Giữa lưng chừng núi, dựng một ngôi chùa, chênh vênh nơi sườn vách, nhỏ nhắn, kiến trúc không cầu kì, không hoa lệ, cũng không có tượng Phật, không tượng La Hán, Hộ Pháp, mà đơn sơ, trầm mặc, tĩnh trầm qua bao thế kỉ.

Cổng chùa cố kính nằm ngay chân núi. Ảnh. Đỗ Thảo

          Theo các cổ tích, chùa được xây dựng từ năm 968 thời nhà Đinh, do một thủ lĩnh trong 12 sứ quân là Trần Văn Tăng đến núi mai danh ẩn tích, rồi xuất gia giảng đạo và dựng chùa. Ngôi chùa trải qua bao biến động của thời gian, cuộc sống, trải qua bao lần tu sửa và đổi tên, trải qua mấy trăm năm, vẫn giữ nguyên từng nét trầm mặc, linh thiêng mà hết sức gần gũi.

 

Những bậc đá nhỏ quanh co dẫn lên chùa . Ảnh. Đỗ Thảo

Cái tên Vô Vi, một cái tên theo triết lí Bát Nhã của Phật giáo là mọi sự vật sinh ra đều do duyên, mọi vật tự nhiên đến rồi tự nhiên mất đi không phụ thuộc vào bất cứ điều gì.

Trong lầu nghênh phong . Ảnh. Đỗ Thảo

chiếc bàn đá phủ đầy lá vàng. Ảnh. Đỗ Thảo

          Từ chân núi, cổng chùa rêu phong, cổ kính hiện lên, thách thức với thời gian. Còn ngôi chùa lại ẩn khuất hẳn phía lưng núi. Bước qua bậc cổng, qua hơn trăm bậc đá quanh co, ngôi chùa đơn sơ mà trang nghiêm, thanh tịnh đang nhìn ra một vùng đồng bằng rộng lớn, ngát hương lúa đang vụ chín. Dưới tán cây cổ thụ, những rễ cây to bám ngang thân đá, ngôi chùa yên ả, nhỏ bé, như một nét trầm.

Ngôi chùa nhỏ nằm khuất sau vách đá, dưới những vòm lá cây cổ thụ . Ảnh. Đỗ Thảo

          Đằng sau chùa, lối mòn bằng đá chênh vênh, nho nhỏ, dẫn lên đính núi, đi qua những bia đá cổ và một chiếc chuông đồng treo nơi vách núi, làm cho không gian tăng thêm sự uy nghiêm và cổ kính. Một lầu nghênh phong đơn sơ, được dựng lên bằng cột đá và gạch nung đỏ, nằm hẳn sau đỉnh núi, mang vẻ u tịch, vắng lặng. Từ đây, phóng tầm mắt là dòng sông uốn khúc, khung cảnh thanh bình của làng mạc, đồng ruộng, khiến cho bao bụi bặm, bon chen của cuộc sống dường như tan biến.

Khung cảnh uy nghiêm, tĩnh tại . Ảnh. Đỗ Thảo

          Cách biệt không xa thành phố, đô thị nhưng khi bước chân vào chùa, không lắng một chút bụi, không một tiếng động nào phá tan không gian tịch Phật. Từ tên chùa, từ không gian cho tới khung cảnh xung quanh chùa, toát lên vẻ yên bình. Lắng nghe văng vẳng tiếng chuông, dạo bước trên những bậc đá rêu phong, để cảm nhận được hết những triết lý của nhà Phật cũng như nghĩ suy về cuộc sống.