Động Địch Lộng nằm ở lưng chừng núi, gồm ba hang liền nhau: Hang
thứ nhất là nơi thờ Phật nên cũng gọi là chùa Địch Lộng; hang thứ hai là hang Tối, ở hang này có
rất nhiều nhũ đá có hình thù, màu sắc khác nhau, tạo cảnh đẹp lung linh huyền ảo; hang thứ ba là
hang Sáng, ở vị trí trên cao lại có khoảng lộ thiên, cửa hang thắt hẹp lại nên mỗi khi có gió thổi
mạnh vào trong hang, phát ra âm thanh nghe như tiếng sáo, có lẽ vì vậy mà động này có tên là Địch
Lộng - "địch" nghĩa là sáo, "lộng" nghĩa là gió.
Nhũ đá trong động Địch Lộng
Đẹp và tiện đường giao thông nên Địch Lộng được nhiều du khách
thăm quan. Tương truyền, sau chuyến công du Bắc Hà, trên đường trở về kinh đô Huế, Vua Minh Mạng đã
ghé thăm nơi đây, trước vẻ đẹp của chùa và động, Vua Minh Mạng đã đề tặng 5 chữ "Nam thiên Đệ tam
động" - động đẹp thứ ba trời Nam.
P.V