Nguyễn Hữu Thị Nhàn

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới: menu, tìm kiếm
Nguyễn Hữu Thị Nhàn
阮友氏嫻
Hoàng hậu nhà Nguyễn
Tại vị Truy phong
Tiền nhiệm Từ Minh Huệ hoàng hậu
Kế nhiệm Hựu Thiên Thuần hoàng hậu
Hoàng thái hậu nhà Nguyễn
Tại vị 1923 - 1933
Tiền nhiệm Từ Minh hoàng thái hậu
Kế nhiệm Khôn Nghi hoàng thái hậu
Thái hoàng thái hậu nhà Nguyễn
Tại vị 1933 - 1935
Tiền nhiệm Trang Ý thái hoàng thái hậu
Kế nhiệm Khôn Nghi thái hoàng thái hậu
Thông tin chung
Phu quân Nguyễn Cảnh Tông
Đồng Khánh hoàng đế
Hậu duệ Có 2 ngươi con yểu mạng
Tước hiệu Phu nhân
Hoàng quý phi
Hoàng thái phi
Hoàng thái hậu
Thái hoàng thái hậu
Thụy hiệu Phụ Thiên Dực Thánh Khôn Nguyên Xương Minh Mục Từ Quảng Trang Tĩnh Nhân Thọ Thuần hoàng hậu
輔天翼聖坤元昌明穆慈廣莊靜仁壽純皇后
Hoàng tộc Nhà Nguyễn
Thân phụ Nguyễn Hữu Độ
Sinh 1870
tỉnh Thanh Hóa
Mất 1935
Phú Xuân, Đại Nam
An táng Tư Minh lăng

Nguyễn Hữu Thị Nhàn (chữ Hán: 阮友氏嫻, 22 tháng 12, 1870 - 9 tháng 11, 1935), hay còn gọi là Phụ Thiên Thuần hoàng hậu (輔天純皇后), là hoàng hậu thứ nhất của hoàng đế Đồng Khánh nhà Nguyễn. Bà là đích mẫu của hoàng đế Khải Định và là bà nội trên danh nghĩa của hoàng đế Bảo Đại.

Sử sách và ghi chép thường gọi bà là Thánh Cung (聖恭).

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyễn Hữu thị người tỉnh Thanh Hóa, con gái thứ 2 của Vĩnh Quốc công, Cơ Mật viện Đại thần, Kinh lược sứ Bắc Kỳ Nguyễn Hữu Độ. Có tên tự là Học Khương (學姜), từ nhỏ đã nổi tiếng thông minh, xinh đẹp và nhân hậu.

Khi đến tuổi cập kê, bà được tuyển vào làm Chánh thất cho Hoàng tử Nguyễn Phúc Ưng Đàng, người được vua Tự Đức và Thiện phi Nguyễn Thị Cẩm nhận nuôi vào năm 1879 và được đưa về Chánh Mông đường dạy dỗ. Lúc đó, Ưng Đàng được gọi là hoàng tử Chánh Mông.

Năm 1885, vua Hàm Nghi phát động Trận Kinh thành Huế 1885 và Phong trào Cần Vương liên tiếp chống Pháp, cuối cùng thất bại và bị tù đày. Giữa lúc đó, chính quyền Pháp buộc triều đình nhà Nguyễn chọn ra một hoàng thân lên ngôi Hoàng đế Đại Nam và Ưng Đàng được chọn. Ông lên ngôi, lấy hiệu là Đồng Khánh, Nguyễn Hữu Thị được phong làm Hoàng quý phi. Sau khi Đồng Khánh qua đời năm 1889, bà bị tước đi phong hiệu và sống ẩn dật trong cung.

Năm 1916, Phụng Hóa công Nguyễn Phúc Bửu Đảo là con của bà Hòa tần Dương Thị Thục được kế vị ngai vàng, bà được tôn làm Hoàng thái phi, đến năm 1923 mới trở thành Khôn Nguyên hoàng thái hậu (坤元皇太后).

Năm 1933, vua Bảo Đại tôn phong làm Khôn Nguyên Xương Minh thái hoàng thái hậu (坤元昌明太皇太后). Những năm cuối đời, bà bị liệt giường và chỉ nằm ở cung Trường Sanh do bị bệnh khớp rất nặng.

Năm 1935, Thái hoàng thái hậu qua đời, thọ 66 tuổi. Lăng của bà được gọi là lăng Thánh Cung hay Tư Minh lăng, tọa lạc tại làng Dương Xuân, Hương Thủy, Thừa Thiên.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyễn Hữu Thị Nhàn
Tước hiệu
Tiền vị:
Từ Minh Huệ hoàng hậu		 Hoàng hậu Việt Nam
Truy phong		 Kế vị
Hựu Thiên Thuần hoàng hậu
Lấy từ “http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nguyễn_Hữu_Thị_Nhàn&oldid=19476824”