Khai quật ‘đại danh lam’ chùa Dạm thời Lý
Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh vừa phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam và Hội Phật giáo tỉnh Bắc Ninh tổ chức lễ khởi công khai quật khảo cổ khu di tích chùa Dạm (xã Nam Sơn, thành phố Bắc Ninh).
Chùa Dạm tên chữ là Trần Quang Tự, còn được gọi là chùa Bà Tấm, chùa Cao, chùa Trăm Gian (vì ngày xưa chùa có 100 gian) hay Đại Lãm tự. Chùa được coi là một trong những đại danh lam thời Lý.
Theo thư tịch cổ, chùa nằm trên diện tích 2 mẫu (Bắc Bộ) với 4 cấp cao dần, kéo một trục dài 120m, bám theo độ cao của núi Dạm và chiều rộng mặt nền 70m. Các cấp nền chùa đều có xếp đá chống xói lở, chân hơi choãi cao chừng 5,6m, chếch khoảng 70 độ và cao 5-6m, đường xuống mỗi cấp của chùa gồm 25 bậc đá.
Đá xếp ở chùa đều được khai thác tại chỗ, đẽo gọt vuông vắn như viên gạch dài rộng chừng 50-60cm. Nối các tầng nền với nhau là các bậc thềm lát đá. Trên các tầng nền có gạch ngói thời Lý hoa văn hình rồng, phượng, sen dây, cúc dây; những chân cột bằng đá (0,75m x 0,75m) chạm nổi những cánh sen rất nghệ thuật.
Dấu tích đại danh lam chùa Dạm thời Lý. Ảnh minh họa. |
Sự bề thế của chùa còn lưu truyền trong dân gian: "Mười lăm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy phẩy giường chiếu/Mười tám đóng cửa chùa Dạm", có nghĩa là cứ sau ngày rằm người ta đóng cửa chùa, bắt đầu từ xẩm tối đến lúc trăng lên cao mới đóng hết tất cả các cửa.
Một số tài liệu cho biết việc xây chùa như sau: năm Quảng Hựu thứ 1 (1085), Nguyên Phi Ỷ Lan, khi dạo chơi Đại Lãm Sơn, có ý định xây chùa. Năm 1086, triều đình nhà Lý ra lệnh xây dựng chùa. Năm sau, 1087, vua Lý Nhân Tông đến thăm ngôi chùa đang xây, mở tiệc, làm thơ Lãm Sơn dạ yến. Hơn 10 năm sau (năm 1097) chùa Dạm mới hoàn thành, được vua ban tên chùa là Cảnh Long Đồng Khánh, ban 300 mẫu ruộng tự điền để nhà chùa có hoa lợi hương khói và 7 gia đình ở mé dưới núi được giao việc chuyên đóng - mở cửa chùa. Năm 1105 lại xây ba tháp đá ở chùa Lãm Sơn.
Thời gian sau, chùa vẫn luôn được sự quan tâm đặc biệt của triều đình nên quy mô ngày càng được mở rộng. Sau này, đến triều đại nhà Trần, vua Trần Nhân Tông từng đến thăm, ca ngợi thành thơ về bức tranh kiến trúc kế tiếp mười hai lớp này của chùa Dạm...
Tuy nhiên, vào những năm 1946-1947, thực dân Pháp về đây đóng bốt, nhân dân địa phương đã đốt chùa. Rất may, khi phá, tượng mẫu Nguyên phi Ỷ Lan và tượng vua Lý Nhân Tông được gửi vào chùa Hàm Long gần đó, nên mới giữ được đến ngày nay.
Hiện, 100 gian xưa giờ được thay bằng 3 gian điện nhỏ bé thờ thần Phật (ở nền cấp thứ 3) và 3 gian đền (ở nền cấp thứ tư) thờ hai cổ vật còn sót lại… công trình kiến trúc đồ sộ lộng lẫy xưa giờ chỉ còn trong hoài niệm. Chính vì thể, việc khai quật khảo cổ học khu di tích chùa Dạm có ý nghĩa vô cùng to lớn. Nó sẽ phần nào tái hiện một đại danh lam thời Lý, tạo cơ sở cho công tác nghiên cứu, thiết kế trùng tu phục dựng chùa trong thời gian tới.
Theo Đất Việt
- Lên chùa học đạo làm người 11/12/2012 07:57:00
- Người Về Từ Trường Sa Thân Yêu 01/12/2012 07:27:00
- Khởi động Phật hoàng Trần Nhân Tông – Vị vua tài hoa lỗi lạc trong lịch sử 28/11/2012 21:30:00
- Mật mã đất thiêng Tây Bắc 1: Lộ diện kinh đô Phật giáo 28/11/2012 21:26:00
- Tham luận của các hội Phật tử tại Đông Âu nhân Đại hội Đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ VII 28/11/2012 08:28:00
- Khai quật khảo cổ khu di tích chùa Dạm 07/10/2011 16:44:00
- Hình tượng hoa sen trong kiến trúc Phật giáo Việt Nam 06/10/2011 18:43:00
- Gian nan “cứu” chùa Một Cột 05/10/2011 16:10:00
- Ngôi chùa làng và Văn hoá làng 02/10/2011 16:17:00
- Loại trừ tăng bảo: bước đầu toan tính thành lập tôn giáo mới? 01/10/2011 22:47:00
- Chuyện… công đức! 29/09/2011 13:26:00
- Từ “A Mi Đà Phật” lại nghĩ thêm về vấn nạn của Phật giáo VN 27/09/2011 13:26:00
- Bảo vệ công trình kiến trúc Phật viện Ðồng Dương 26/09/2011 17:50:00
- Hãy cứu lấy Phật viện Đồng Dương 22/09/2011 21:28:00
- Suy tư về vấn nạn loại Tăng ra khỏi Tam Bảo 21/09/2011 16:16:00
Đánh giá bài viết này
Cùng tác giả
Được quan tâm nhất
Đánh giá cao nhất
- 10 sự kiện nổi bật của PGVN năm 2009
- Đạo Phật trong đời sống văn hóa dân tộc
- Phật ở tại Tâm - đâu cần sắp mâm cao cỗ đầy
- Rước xá lợi Phật – nhìn thấu đáo từ hai phía
- Sao không cử Tôn Ngộ Không đi lấy Kinh cho nhanh?
- Đại đức Thích Thanh Thắng: Đạo Phật rất cần tiếng nói thẳng
- Nhật ký mùa Phật Đản 2010 tại Sài Gòn
- Vai trò cư sĩ trước tiền đồ Phật giáo Việt Nam
- Ý nghĩa biểu tượng của tượng Phật Bà Quan Âm nghìn tay nghìn mắt - Di sản vô giá của dân tộc
- Thư ngỏ: Vận động thành lập tủ Kinh Sách "Chấn hưng Phật giáo"
Sôi nổi nhất
- Phật giáo Hòa Hảo
- Vài góp ý về bài viết:"Nhà sư mua rượu làm từ thiện, nhận nụ hôn của Đàm Vĩnh Hưng"
- Đại đức Thích Thanh Thắng: Đạo Phật rất cần tiếng nói thẳng
- Đa chiều ý kiến phản hồi quanh vụ rước Xá lợi Phật
- Vì sao phim “Hãy cùng em điệu Sarikakeo” dừng phát sóng?
- Khi thầy cúng lên ngôi
- Nếu đốt vàng mã mà tâm được an thì nên làm
- Kinh hoàng nạn xả thịt thú ở chùa Hương
- Câu hỏi ôn tập hội thi giáo lý Phật tử cấp quận - huyện năm 2011
- Trách nhiệm của người Phật tử khi gặp vấn nạn gây ảnh hưởng đến Tam Bảo
Bình luận (0 đã gửi)
Gửi bình luận của bạn