Chùa Sổ hay còn gọi là Hội Lim quán ở thôn Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, theo sự tích và truyền thuyết chùa có từ đời Lý Trần những dấu tích vật chất như văn bia, gạch thời Mạc đã khẳng định được niêm đại tuyệt đối của chùa Sổ là năm (1527), cách ngày nay gần 500 năm.
Đến thời Lê Trung Hưng, Đức Long năm thứ 7 (1634) di tích lại được tu sửa lớn bề thế khang trang do Đô đốc Quận công Đào Công Hoa hưng công tu sửa, sang triều Nguyễn năm Thành Thái thứ 5 (1901) chùa được tu sửa và dựng thêm tiền đường, hai dãy hành lang, nhà bia tạo thành tổng thể kiến trúc liên hoàn theo kiểu nội công ngoại quốc.
Hiện nay chùa Sổ không những là
di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật góp phần quan trọng trong việc cung cấp tư liệu của nhiều ngành khoa học khác mà còn là giá trị nổi bật tiêu biểu của nền
kiến trúc nghệ thuật của dân tộc ta ở thế kỷ thứ XVII, với mỗi viên gạch cổ, cỡ to, mỗi viên mỗi kiểu, long, ly, quy, phượng được xem như những
tác phẩm nghệ thuật hiếm và quý, phản ánh tâm hồn của ông cha ta đa dạng và phong phú vô cùng.
 |
| Tượng pháp chùa Sổ |
Đặc biệt 16 pho tượng ở trong Tam Bảo chiếm 67% tổng số tượng đều là những tác phẩm đạt đến trình độ nghệ thuật cao, khắc họa được đặc điểm cá tính của nhân vật…Đó là những tác phẩm ít thấy không chỉ đối với nghệ thuật đương thời mà cả đối với nền lịch sử nghệ thuật của dân tộc.
Với những giá trị tiêu biểu đặc sắc đó chùa Sổ đã được Bộ Văn hóa Quyết định công nhận xếp hạng Di tích Nghệ thuật kiến trúc cấp Quốc gia. Đây là tài sản vô cùng quý giá của dân tộc, không chỉ cho hôm nay mà còn mãi mãi cho hậu thế sau này.
Trải qua năm tháng và thời gian, hiện nay ngôi chùa đang xuống cấp nghiêm trọng, hệ thống vì kèo mục nát, tường nền ẩm thấp, mái ngói xô lệch có nguy cơ bị sụp đổ, tháp chuông mục nát, chuông han gỉ… Gần như toàn bộ hệ thống rui kèo, cột chống bị mối mọt ăn xuyên tâm khiến cho mái ngói chỗ thì xô lệch, chỗ thì võng thủng… có thể sụp đổ bất cứ lúc nào.
Thực trạng đã đến mức báo động bởi ngôi chùa không còn đảm bảo an toàn cho nhân dân cũng như khách thập phương đến lễ chùa. Nhân dân địa phương hàng ngày chứng kiến cảnh từng hạng mục ngôi chùa bị mối mọt, gãy đổ mà vô cùng xót xa và tiếc nuối.
Để bảo vệ công trình cấp quốc gia, biện pháp tạm thời duy nhất hiện nay mà bà con địa phương áp dụng là chống tạm giàn giáo sắt nhằm giúp cho ngôi chùa khỏi lún hoặc đổ sụp xuống.
Cho đến nay chùa Sổ vẫn chưa nhận được sự quan tâm và vào cuộc của các ban ngành liên quan về việc khắc phục trùng tu tôn tạo lại chùa. Lãnh đạo trong thôn và bà con làng Ước Lễ đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên Sở VH-TT&DL Hà Nội đề nghị tu bổ, trùng tu tôn tạo, tuy nhiên vẫn chưa được các cấp chính quyền giải quyết, cho đến nay chùa Sổ vẫn trong diện “xếp hàng” đợi trùng tu.
Ngôi chùa không chỉ lưu giữ nét văn hóa lâu đời mà nó còn là nơi người dân tìm về hướng thiện và tu tâm tích đức....
Hiện nay, người dân thôn Ước Lễ xã Tân Ước – huyện Thanh Oai vẫn luôn ngày đêm ngóng đợi, rất mong các cơ quan ban ngành sớm vào cuộc, giúp đỡ để chùa Sổ được tu bổ và tôn tạo nhằm phục vụ đáp ứng nhu cầu
tín ngưỡng tâm linh của nhân dân địa phương và phật tử xa gần về chùa chiêm bái đỉnh lễ chư Phật.
Một số hình ảnh được ghi nhận tại chùa Sổ:
