Làng hoa Sa Đéc - thị xã ngàn hoa

15/06

Từ nhiều năm qua, hương sắc của làng hoa Sa Đéc đã lan tỏa đi khắp nơi. Chẳng những TP. Hồ Chí Minh, thủ đô Hà Nội mà ngay như thành phố ngàn hoa Đà Lạt trong các dịp Festival hoa đều có những giỏ hoa, chậu kiểng mang đến từ Sa Đéc. Để có vinh dự trên, làng hoa kiểng đã có những bước thăng trầm.

Thị xã ngàn hoa độc nhất miền Tây
Làng hoa kiểng Tân Qui Đông (thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp) nằm nép mình bên bờ sông Tiền, quanh năm lộng gió, phù sa màu mỡ, ngập tràn ánh nắng. Đó là điều kiện thuận lợi cho nghề trồng hoa kiểng nơi đây phát triển... Dạo quanh Sa Đéc trong một sáng trời se lạnh, du khách sẽ được đắm chìm trong sắc xuân bốn mùa. Bởi đây là xứ sở của hàng trăm nghìn loại “kỳ hoa, dị thảo”. Hầu hết các loại cây kiểng quý hiếm đều tụ về đây. Có loại cây kiểng tuổi thọ đến hàng trăm năm, nhưng cũng lắm loại cây rất bình dị gần gũi với đời sống của người lao động như: khế, me, cao, sung, mai, bùm sụm... Nhờ khí hậu thích hợp và bàn tay khéo léo, cần mẫn, tài hoa của các nghệ nhân, từ những cây rất đỗi tầm thường đã trở thành những cây kiểng lạ, có hình dáng đẹp, vô giá cùng với những chậu hoa rực rỡ, sắc thắm...

Những loài hoa sứ mới lai tạo

Vào thời điểm cuối năm, làng hoa kiểng Sa Đéc nhộn nhịp với đủ sắc màu, tham gia vào thị trường hoa kiểng ngày Tết. Dưới bến sông, ghe tàu tấp nập. Trên bờ, hàng đoàn xe tải nối đuôi nhau. Tất cả chờ chuyển hoa đi khắp mọi nơi. Hoa kiểng Sa Đéc không chỉ cung cấp cho thị trường nội địa như các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh miền Trung, miền Bắc mà còn xuất sang các nước bạn láng giềng như: Lào, Campuchia, Trung Quốc và đang hướng đến thị trường xuất khẩu khác...

Tri ân Vườn hồng Tư Tôn
Trên khắp các nẻo đường ở Sa Đéc, từ vỉa hè đến công sở, đâu đâu chúng ta cũng thấy hoa kiểng. Người đã có công tạo nên vườn hoa kiểng nổi tiếng trong và ngoài nước chính là vườn hồng Tư Tôn (tên thật là Dương Hữu Tài, sinh năm 1926, tại làng Tân Qui Đông, Sa Đéc - nay thuộc phường 3, thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp). Đến với Vườn hồng Tư Tôn mọi người đều khâm phục những bàn tay khéo léo, cần mẫn, tài hoa, với tâm hồn nghệ sĩ của các nghệ nhân. Họ đã thổi hồn vào những cây kiểng quí hiếm có hình dáng đẹp, lạ, với muôn vàn tên gọi lạ lùng như xuy phong chiếu thủy, chiết chi, dã thú, bát tiên, bát hải... Đặc biệt, có hàng trăm loại hoa hồng đang khoe sắc. 

Trong kháng chiến chống Pháp, ông Tư Tôn bị thương ở Gãy Cờ Đen (Đồng Tháp Mười). Đầu năm 1949, sau khi xuất viện, ông về sống ẩn dật ở Tân Qui Đông, một xã ven thị xã Sa Đéc và sáng lập “Vườn hồng Tư Tôn”. Theo những người lớn tuổi kể lại, trước đó, ở địa phương này chỉ có đôi ba giống bông hồng. Tháng 10-1958, từ Pháp du nhập về Sa Đéc 100 giống hồng. Ông Tư Tôn dốc sức trồng, chăm sóc, giữ gìn được khoảng 50 giống thích nghi với môi trường, khí hậu địa phương. Kết quả, các cây hồng do ông chăm sóc cho bông đẹp không thua kém gì các bông trong ảnh chụp catalogue của phương Tây... Dịp Tết Nguyên Đán năm 1958, các giỏ hồng của ông Tư Tôn có mặt ở Sài Gòn tại các vựa bông đường Nguyễn Trãi, chợ An Đông, bến xe Pétrus Ký. Từ đây, những người sành điệu ngạc nhiên trước các giống bông hồng đẹp, lạ. Họ đã lần dò xuất xứ nơi trồng và người trồng...

Nhà chú Kha vẫn còn bảo tồn loài cao hương

Năm 1960, nhiều người đã biết đến “Vườn hồng Tư Tôn” và con đường bờ rạch Thông Lưu được mang tên “Đường vườn hồng”. Từ đó đến những năm 1990, khu vườn của ông Tư Tôn được trồng trên 460 loại cây và bông hồng có dược tính, 250 loại cây cảnh dùng trang trí nội thất, kiến tạo cảnh quan công viên, công sở, tư gia... “Vườn hồng Tư Tôn” là một trong những địa điểm thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Nơi đây được xem như một vườn sinh vật cảnh tiêu biểu cho “Làng hoa Tân Qui Đông - Sa Đéc”. Đây còn là nơi các nhà lãnh đạo, văn nghệ sĩ, nhà khoa học, nhà tu hành, nhà giáo dục, học sinh, sinh viên... đến để có những phút thư giãn, được người chủ nhân - nghệ nhân hiếu khách thâm tình, trò chuyện... Đặc biệt, vào năm 1997, Tổng thống nước Pháp Jacques Chirac đã đến đây và ký tên vào sổ lưu niệm. Nghệ nhân Tư Tôn còn được nhà văn Sơn Nam thân quí gọi ông là một pho tượng “Văn minh miệt vườn” bằng xương, bằng thịt. Ông Tư Tôn từ trần vào ngày 15-7-2005, thọ 79 tuổi.

Thế hệ tiếp nối thế hệ
Nghề chơi hoa kiểng truyền thống nổi tiếng của ông Tư Tôn đến nay đã trải qua 5 - 6 đời gia truyền. Ngoài ông Tư Tôn, làng hoa kiểng Tân Qui Đông - Sa Đéc còn có nhiều nghệ nhân nổi tiếng lâu đời với những khu vườn rộng, hoa kiểng sum suê, rực rỡ đua sắc tranh hương. Đó là vườn của ông Văn Phép, Tống Văn Huệ, Mười Cấn, Năm Sắm, Hai Hương... Ngày nay, các nhà vườn ở đây luôn được bổ sung chủng loại hoa sưu tập từ Đà Lạt và các nước trong khu vực.

Cây Phật thủ - loại cây độc nhất vô nhị ở nhà bác Tư Mạnh

Nhà giáo Trần Văn Thăng, Chủ tịch Hội sinh vật cảnh thị xã Sa Đéc, năm nay hơn 60 tuổi, có trên nửa đời gắn bó với hoa kiểng, tâm sự: Để giữ vững “thương hiệu”, không chỉ cần mẫn, siêng năng là đủ mà phải biết sáng tạo và đặc biệt không ngừng “du nhập” những loại mới, lạ, có giá trị kinh tế cao. Điều tạo nên phong phú cho làng hoa kiểng là sự kết hợp hài hòa ở từng nét riêng, cũng như thế mạnh của mỗi người... Nói đến bác Tư Mạnh là người ta nghĩ ngay đến những loại kiểng lâu năm như tùng hộ phách (bách tùng), vạn niên tùng. Hiện ông có hàng ngàn loại này. Với vạn niên tùng, giá trị kinh tế rất cao. Gốc có bề ngang năm tấc là 50 triệu đồng, sáu tấc là 70 triệu đồng, bảy tấc là 140 triệu đồng. Ngoài ra, vườn của bác Tư Mạnh còn có trên 400 gốc Phật thủ. Đây là loại cây “độc quyền” ra hoa rất thơm, trái có hình hai bàn tay úp lại và là một trong những loại thuốc trị bệnh rất hiệu quả... Đến với vườn của chú Nguyễn Hoàng Võ Mộng Kha, ngoài những loại cây trang trí nội thất, vườn có loại cây cao hương rất độc chiêu. Thân cao nhẵn, lá ngắn và trái to, có màu vàng tươi rất đẹp. Nói đến hoa hồng thì hiện nơi đây có những người chuyên sản xuất như Bình Em, Tám Thương... Hàng năm, mỗi hộ sản xuất ra thị trường hàng chục ngàn giỏ bông hồng đi khắp cả nước. Đặc biệt ở chú Kha cũng như nhiều người ở vườn hoa kiểng Sa Đéc này là làm từ thiện. Hiện chú Kha cùng với các mạnh thường quân  đang tổ chức buổi cơm trưa cho 100 em học sinh nghèo ở thị xã, hàng tháng đều có tặng quà cho các đối tượng chính sách, nghèo khó...

Có thể nói, Sa Đéc xứng danh là thị xã ngàn hoa. Đó là kết tinh của sự đam mê, tình yêu hoa kiểng của con người vùng đất châu thổ đồng bằng. Năm 1975, Sa Đéc chỉ có khoảng 100 hộ trồng hoa kiểng. Đến năm 1986 đã có hơn 1.000 hộ trồng và hiện nay đã có đến 1.800 hộ trồng hoa kiểng với khoảng 308ha..., với doanh thu hàng trăm tỉ đồng... Đến với làng hoa kiểng Sa Đéc, du khách đắm mình trong thế giới của muôn hoa với vô vàn hương thơm thanh cao, quyến rũ xua tan mệt mỏi, tìm lại tâm hồn thanh thản và nguồn cảm hứng sau những ngày làm việc.

Theo www.congan.com.vn

• Nghệ nhân bonsai mini nổi tiếng ở làng hoa Sa Đéc   (15-06-2011)
• Một số loài lan mới ở Việt Nam  (16-06-2011)
• Lan rừng Việt Nam  (16-06-2011)
• Hoa Việt Nam tìm hướng đi trên thị trường quốc tế  (16-06-2011)
• Hoa kiểng SaĐéc tăng qui mô và chủng loại  (17-06-2011)
• Làng hoa kiểng Sa Đéc  (15-06-2011)
• Sen hồng được bình chọn là quốc hoa  (14-06-2011)
• Cty TNHH công viên cây xanh Sa Đéc cần bán 200 cây vạn niên tùng  (13-06-2011)
• Giới thiệu vạn niên tùng kim cương  (11-06-2011)
• Tìm thấy loài phong lan nhỏ nhất thế giới  (07-06-2011)