Bảo tàng Lịch sá» Quốc gia được thành láºp trên cÆ¡ sở sáp nháºp giữa Bảo tàng Lịch sá» Việt Nam và Bảo tàng Cách mạng Việt Nam. Äây là các bảo tàng thuá»™c hệ thống bảo tàng quốc gia Việt Nam được ra Ä‘á»i từ rất sá»›m.
Bảo tàng Lịch sá» Việt Nam là má»™t trong những bảo tàng được thành láºp sá»›m nhất trên cÆ¡ sở kế thừa cÆ¡ sở váºt chất cá»§a Bảo tàng Loui Finô (Louis Finot) - má»™t bảo tàng thuá»™c Trưá»ng Viá»…n Äông Bác cổ Pháp, xây dá»±ng năm 1926, khánh thành năm 1932. Năm 1958, Chính phá»§ Việt Nam chính thức tiếp quản công trình văn hóa này và xúc tiến nghiên cứu, sưu tầm, bổ sung tài liệu hiện váºt, chuyển đổi ná»™i dung từ bảo tàng nghệ thuáºt thành bảo tàng lịch sá». Ngày 3/9/1958 BTLSVN chính thức mở cá»a Ä‘ón khách tham quan.
Kiến trúc Bảo tàng Cách mạng Việt Nam nguyên là Sở Thương chính Äông Dương do ngưá»i Pháp xây dá»±ng năm 1917. Hệ thống trưng bày cá»§a Bảo tàng Cách mạng Việt Nam được các cán bá»™ bảo tàng đầu tiên cá»§a Việt Nam xây dá»±ng và Ä‘i vào hoạt động phục vụ công chúng từ ngày 6-1-1959.
- Hệ thống trưng bày chính cá»§a bảo tàng - cuốn sá» sống cá»§a dân tá»™c Việt Nam từ thá»i Tiá»n sá» (cách ngày nay khoảng 30 - 40 vạn năm) đến ngày nay. Vá»›i diện tích trưng bày gần 4.000 m2, vá»›i khoảng 10.000 tư liệu hiện váºt, hệ thống trưng bày chính cá»§a bảo tàng được thể hiện theo nguyên tắc trưng bày niên biểu, lấy sá»± phong phú cá»§a sưu táºp hiện váºt làm ngôn ngữ biểu đạt chính, kết hợp giữa trưng bày phản ánh giai Ä‘oạn và sá»± kiện lịch sá» vá»›i trưng bày sưu táºp theo hướng trưng bày mở, tạo Ä‘iá»u kiện để có thể cáºp nháºt những tư liệu hiện váºt má»›i do công tác nghiên cứu sưu tầm Ä‘em lại, làm cho "diện mạo" trưng bày luôn má»›i mẻ, hấp dẫn ngưá»i xem. Cùng mục Ä‘ích ấy, bảo tàng thưá»ng xuyên tổ chức các cuá»™c trưng bày chuyên đỠvà vá»›i hệ thống màn hình ti vi, màn hình cảm ứng hiện đại vá»›i hình ảnh phong phú, sống động, những dữ liệu khoa há»c chân xác ngày càng thá»a mãn nhu cầu khách tham quan, các nhà nghiên cứu khi đến bảo tàng.
- Hệ thống kho cÆ¡ sở cá»§a Bảo tàng Lịch sá» Quốc gia hiện lưu giữ hÆ¡n 150.000 tiêu bản hiện váºt, gồm nhiá»u chất liệu, nhiá»u sưu táºp, hiện váºt quý hiếm: Sưu táºp hiện váºt thuá»™c các ná»n văn hóa Núi Äá», Hòa Bình - Bắc SÆ¡n, Sưu táºp văn hóa Äông SÆ¡n, Sưu táºp gốm men cổ Việt Nam, Sưu táºp Ä‘iêu khắc Ä‘á Chămpa, Sưu táºp đồ đồng thá»i Lê - Nguyá»…n, sưu táºp hiện váºt vá» các nhân váºt cách mạng giai Ä‘oạn 1920- 1945, giai Ä‘oạn 1945- 1954, sưu táºp hiện váºt vá» Quốc há»™i nước CHXHCN Việt Nam, sưu táºp hiện váºt vá» Cách mạng Tháng Tám, sưu táºp báo chí cách mạng, sưu táºp truyá»n đơn bí máºt, sưu táºp cá», sưu táºp huân huy chương, sưu táºp tặng phẩm cá»§a nhân dân Việt Nam và thế giá»›i tặng Chá»§ tịch Hổ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo Äảng và nhà nước, sưu táºp vÅ© khí tá»± tạo, sưu táºp các ká»· váºt cá»§a các Anh hùng, liệt sÄ©…
Trong những năm qua, kho cÆ¡ sở cá»§a bảo tàng liên tục được bổ sung nhiá»u sưu táºp má»›i có giá trị, đặc biệt là từ khu vá»±c miá»n Trung, Tây Nguyên, Nam Bá»™ và ngoài biển Äông từ các con tàu đắm cổ. Hệ thống kho cÆ¡ sở được sắp xếp khoa há»c, trang thiết bị hiện đại, đạt được chuẩn má»±c cá»§a kho lưu giữ hiện váºt bảo tàng.