ĐÌNH PHONG PHÚ

(Được bộ văn hóa thông tin chính thức công nhận là một di tích cấp quốc gia ngày 7.1.1993)

Tọa lạc trên khu đất rộng 4.2 mẫu thuộc ấp Phong Phú xã Tăng Nhơn Phú (nay là khu phố 3 phường Tăng Nhơn Phú B). Đình Phong Phú được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX để thờ Thành Hoàng theo tục thờ thần của người Việt Nam.

Trải qua bao nhiêu thăng trầm lịch sử, diện mạo đình hiện giờ đã qui mô tráng lệ hơn xưa. Được biết, khi mới xây dựng, đình còn lợp lá, vách ván. Năm 1937, đình được lợp lại ngói âm dương, xây tường gạch. Vào năm 1948, thực hiện chủ trương tiêu thổ kháng chiến, đình bị phá, đến năm 1952 thì được xây dựng lại trên nền đất cũ. Do bị tàn phá nặng nề trong thời kỳ chiến tranh, năm 1969 đình được xây dựng lại lần thứ hai. Hòa bình lập lại, thực hiện chủ trương của Đảng và nhà nước việc bảo tồn các giá trị truyền thống của dân tộc, một lần nữa đình lại được trùng tu sửa chữa và được nhân dân, hội đình chăm sóc, bảo quản giữ gìn cho đến ngày nay.

Là một trong những ngôi đình lớn, nổi tiếng trên địa bàn thành phố, mỗi năm đình Phong Phú đón hàng ngàn lượt khách thập phương đến tham quan cúng tế. Đặc biệt, vào dịp lễ kỳ yên là dịp lễ chính yếu trong năm của đình diễn ra từ ngày 14 đến 16 tháng 11 âm lịch hằng năm. Đây là dịp mà nhân dân địa phương và các nơi tụ về đông nhất. Từng đoàn người thành kính cúng viếng, lễ vật có thể là xôi, thịt (heo quay, gà luộc), trái cây … không khí dịp lễ long trọng, nô nức như trẩy hội, từ lâu trở thành một thông lệ quen thuộc, một nếp sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân quận 9 nói riêng và nói chung của mọi người dân khắp nơi trên mọi miền đất nước.

Không chỉ nổi tiếng nhờ được xây dựng lâu đời, bày trí đẹp với những bức hoành phi, câu đối… sơn son thiếp vàng rực rở, đình Phong Phú còn nổi tiếng đây vì đây là một công trình di tích lịch sử cấp quốc gia. Trải qua hai thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, đình phong Phú là một trong những cơ sở hoạt động quan trọng của quân cách mạng. Trong đình có một hầm bí mật, là nơi che giấu các cán bộ, chiến sĩ của ta tránh khỏi sự truy bắt, săn lùng của địch. Năm 1960, toàn bộ hội đình bị bắt vì bị tình nghi có tiếp tế và quan hệ với Cách mạng. Ở trong tù, mặc dù bị khảo tra, dọa nạt các cụ chức sắc hội đình vẫn cương quyết không khai. Khi ra tù, các cụ vẫn tiếp tục ủng hộ hết mình cho Cách mạng. Ngày 20.10.1970, xã Tăng Nhơn Phú được công nhận là xã anh Hùng trong đó có sự đóng góp không nhỏ của hội đình Phong Phú.

Dù ngày nay đã được trùng tu, sửa chữa tạo vẻ uy nghi và rực rỡ hơn xưa song các chi tiết và cách bài trí theo phong cách tái cổ. Sau ngày đất nước thống nhất, bên cạnh chánh điện được xây dựng thêm một nhà truyền thống để trưng bài một số hình ảnh, tư liệu về quá trình tham gia cách mạng của hội đình và một số nhân vật địa phương có công với cách mạng. Vì những thành tích đóng góp của hội đình cho công cuộc giải phóng dân tộc và việc bảo tồn nếp sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân, ngày 7.1.1993 đình phong Phú đã được Bộ VHTT chính thức công nhận là một di tích văn hóa lịch sử quốc gia – là niềm tự hào của người dân quận 9.