TIỂU SỬ VUA ĐINH TIÊN HOÀNG
(924- 979)
Vua Đinh Tiên Hoàng thuở
nhỏ có tên là Đinh Bộ Lĩnh, sinh ngày rằm tháng Hai năm Giáp Thân (924) ở thôn
Kim Lư, làng Đại Hữu, châu Đại Hoàng ( nay là thôn Văn Bòng, xã Gia Phương, huyện
Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Thân phụ là Đinh Công Trứ làm quan Thứ sử Hoan Châu (Nghệ An).
Cha
mất sớm, Đinh Bộ Lĩnh theo mẹ là Đàm Thị về quê, nương thân với chú ruột là
Đinh Dự ở chăn trâu. Ông thường cùng nhóm trẻ chăn trâu bẻ hoa lau làm cờ, lập
trận giả đánh nhau, tỏ rõ có tài chỉ huy. Bọn trẻ thường khoanh tay làm kiệu để
rước ông như nghi vệ thiên tử.
Đến
tuổi trưởng thành vốn là người có chí khí khác thường, thấy đất nước đang lâm
vào cơn hỗn loạn, Đinh Bộ Lĩnh chiêu tập trước hết là các bạn thuở cờ lau tập
trận, sau đến các nghĩa sĩ quanh vùng. Bấy giờ trong nước loạn lạc, sử gọi là
loạn 12 sứ quân. Nhờ thông minh mưu lược có khí phách, Đinh Bộ Lĩnh dựng cờ dấy
nghĩa, mong lập nghiệp lớn, dân quanh vùng theo về rất đông.
Biết lực lượng của mình còn mỏng,
Đinh Bộ Lĩnh sang xin theo sứ quân Trần Lãm ( tức Trần Minh Công) ở Bố Hải Khẩu
nay thuộc tỉnh Thái Bình. Thấy Đinh Bộ Lĩnh là người khôi ngô, có chí khí, có
tài thao lược, lại là con trai của Đinh Công Trứ, người bạn đồng liêu, Trần Lãm mến tài gả con gái cho. Khi
tuổi cao sức yếu Trần Lãm giao toàn bộ binh quyền cho Đinh Bộ Lĩnh. Đinh Bộ
Lĩnh tiếp tục xây dựng lực lượng, thu phục nhân tài, phất cờ hiệu triệu dân
chúng, đánh dẹp các sứ quân, đánh đâu thắng đó, uy danh lừng lẫy.
Ba quân tướng sĩ tôn vinh ông là Vạn
Thắng Vương. Chỉ trong vòng một năm, Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp yên 12 sứ quân, bốn
phương ca khúc khải hoàn, non sông thu về một mối, chấm dứt thời kì loạn lạc.
Năm
Mậu Thìn (968) Vạn Thắng Vương lên ngôi hoàng đế hiệu là Đại Thắng Minh Hoàng
Đế, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt (Nước Việt to lớn), đóng đô ở Hoa Lư (nay là xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh
Bình). Nhà vua cho đúc tiền đồng “Thái Bình Hưng Bảo”, đây là đồng tiền xưa
nhất của nước ta. Ông còn xây dựng kĩ cương, đặt các luật lệ để yên dân.
Vào
đêm trung thu rằm tháng Tám năm Kỷ Mão (979) Đại Thắng Minh Hoàng Đế băng hà,
được triều thần tôn là Tiên Hoàng Đế. Đinh Tiên Hoàng tuy ở ngôi ngắn ngủi (12
năm) nhưng ông là người thông minh, mưu lược, sáng tạo, có công lao to lớn
là dẹp yên loạn lạc, xóa bỏ tình trạng
cát cứ làm suy yếu đất nước, xây dựng nhà nước trung ương tập quyền đầu tiên,
có đủ triều nghi phẩm phục, có quân đội hùng mạnh, pháp chế nghiêm minh. Trên
cơ sở nước Đại Cồ Việt thống nhất và vững mạnh ấy, năm 989 Lê Hoàn có điểm tựa
để đánh bại quân xâm lược nhà Tống, bảo vệ độc lập, chủ quyền cho non sông đất
nước.
Đinh Tiên Hoàng là vị anh hùng dân
tộc mở đầu và đặt nền thống nhất quốc
gia.Sự nghiệp Đinh Tiên Hoàng muôn đời còn mãi trong lòng dân tộc ta, non sông
đất nước ta.
ĐỀN THỜ ĐINH TIÊN HOÀNG Ở HOA LƯ, NINH BÌNH
TƯỢNG THỜ VUA ĐINH TIÊN HOÀNG
MỘ VUA ĐINH TIÊN HOÀNG TRÊN NÚI YÊN MÃ, HOA LƯ, NINH BÌNH
NHÀ TRƯỜNG HÀNH HƯƠNG VIẾNG ĐỀN THỜ VUA ĐINH hè 2009
TRƯỜNG THCS ĐINH TIÊN HOÀNG
HẰNG NĂM TỔ CHỨC NGÀY GIỖ ĐINH TIÊN HOÀNG - NGÀY TRUYỀN THỐNG NHÀ TRƯỜNG