Cập nhật: 23/02/2011
Làng gỗ Đồng Kỵ
Cách Hà Nội khoảng 25 km, làng Đồng Kỵ, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh vẫn nổi tiếng khắp cả nước bởi duy trì được nét văn hóa truyền thống và nghề sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ gỗ.
Có thể
nói, chưa ở đâu có được một cụm di tích đình chùa cổ kính và to đẹp như ở
Đồng Kỵ. Hàng trăm pho tượng cổ từ xưa vẫn đứng yên nguyên vẹn. Hàng
ngàn hàng vạn người đến tham quan thắp hương và cúng lễ nhưng vẫn không
làm mất mát, xê dịch những hiện vật cổ. Cây đa có hàng mấy trăm năm tuổi
vẫn sừng sững tỏa bóng mát xuống sân đình, hầu như không có một ai dám
chặt phá bởi cây đại thụ đã trở thành vật thiêng trong tâm thức mọi
người.
Hội làng Đồng Kỵ đều đặn tổ chức vào mồng 4 tháng Giêng hàng năm với
nhiều nghi lễ truyền thống, hội rước pháo của làng Đồng Kỵ đã rộn ràng
khai mùa lễ hội vùng Bắc Ninh – Kinh Bắc, thu hút khách thập phương về
trảy hội.
Hội rước pháo làng Đồng Kỵ là hoạt động tiêu biểu nhất mà người dân
làng nghề giàu có nhất vùng Bắc Ninh còn lưu giữ được đến ngày nay, là
nghi thức truyền thống được nhiều người dân mong đợi nhất trong suốt 3
ngày hội (mùng 4, 5, 6 tháng Giêng Âm lịch). Hội thi làm pháo và đốt
pháo trước đây là tưởng nhớ, tái hiện lại âm vang ngày Thánh Thiên Cương
- vị tướng sau này được dân tôn thờ làm thành hoàng làng ra lệnh xuất
quân đánh giặc. Từ sớm ngày mồng 3 tháng Giêng, lễ rước thỉnh Đức Thánh
Thiên Cương lên Đền Trung. Mọi công việc cho Lễ rước pháo được chuẩn bị
từ sớm ngày mồng 4 nhưng phải đến đúng 9 giờ sáng, hai quả pháo lớn cùng
có đường kính 60cm, 1 quả dài 6m, 1 quả dài 5,8m tượng trưng cho pháo
Nhất, pháo Nhì được các thanh niên trai tráng trong làng rước từ nhà ông
đám trưởng (Trưởng Ban Khánh tiết) ra đình cùng với đoàn tế hàng trăm
người.
Đến Đồng Kỵ những ngày vào hội có thể nghe hát Quan họ trên thuyền cả
ngày mồng 4 và các buổi sáng mùng 5, 6. Đây cũng là dịp để đội Tuồng
làng thoả sức biểu diễn phục vụ bà con. Các vở Tuồng được diễn ngay
trong sân đình, tối nào sân khấu làng cũng đỏ đèn, có khi buổi chiều
tiếng trống Tuồng lại vang vang giục giã mọi người đến xem.
Đặc biệt, cả Quan họ và các tích Tuồng cổ đều do người làng thể hiện.
Giải Vật cổ truyền thu hút hàng chục đô vật từ 7 tỉnh về tranh tài; các
môn Cầu lông, bóng chuyền, Cờ tướng, Chọi gà… thể hiện nét văn hoá lành
mạnh trong lễ hội làng Đồng Kỵ.
Đồng
Kỵ từ lâu vốn nổi tiếng với nghề sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ
từ gỗ. Những bộ bàn ghế, tủ đứng, tủ chè...theo các phong cách giả cổ
và hiện đại đang có mặt trên khắp cả nước với nhiều nhãn hiệu khác nhau
xong đều có xuất xứ từ làng nghề Đồng Kỵ.
Sau
khi cụm công nghiệp làng nghề được thành lập và đi vào hoạt động, quy
mô của làng nghề Đồng Kỵ cũng vì thế được mở mang và phát triển mạnh mẽ.
Các xưởng sản xuất, các “showroom” giới thiệu sản phẩm đã được đầu tư
xây dựng hết sức khang trang, to lớn và mang dáng dấp hiện đại.
Đồng
Kỵ ngày nay và tương lai sẽ được nhắc tới trong hình dung về một khu
sản xuất đồ mỹ nghệ có quy mô lớn, hiện đại được phát triển song song
với việc bảo tồn và gìn giữ các giá trị văn hoá truyền thống. Với vị trí
sẽ là một khu đô thị vệ tinh của Hà Nội, Bắc Ninh nói chung và Đồng Kỵ
nói riêng sẽ có những bước phát triển mạnh mẽ, đúng đắn; tạo dựng đựơc
một hình ảnh đẹp về những làng nghề truyền thống trong xu hướng phát
triển của thời đại mới.
Phòng NVDL