Vị trÃ: Chùa Non Nước nằm trong quần thể di tÃch Ä‘á»n Sóc thuá»™c địa pháºn xã Phù Linh, huyện Sóc SÆ¡n, Hà Ná»™i. Äặc Ä‘iểm: Chùa Non Nước (tên chữ là Sóc Thiên Vương Thiá»n Tá»±) nằm chÃnh giữa dãy núi hình vòng cung trên độ cao 110m so vá»›i mặt biển, tá»±a như ngưá»i ngồi trên chiếc ngai hướng nhìn xuống vùng hồ nước trong xanh và những xóm là ng trù phú. Äây được coi là má»™t trong những ngôi chùa cổ kÃnh ở Việt Nam vá»›i hÆ¡n 1000 năm tuổi. Theo Thuyá»n Uyển Táºp Anh và Ãại Việt Sá» Ký Toà n Thư, vị thiá»n sư đầu tiên trụ trì chùa Non Nước tên là Ngô Chân Lưu (933-1011), háºu duệ cá»§a Ngô Quyá»n. Năm 971, ông được vua Ãinh Tiên Hoà ng phong hiệu Khuông Việt Äại sư. Ãó là vị thiá»n sư đầu tiên được Nhà nước phong kiến phong tặng danh hiệu Quốc sư Tăng Thống, danh hiệu tôn quý nhất cá»§a đạo và đá»i. Lịch sá» ghi nháºn, vị Quốc sư nà y cùng Vạn Hạnh Thiá»n sư đã phù trợ đưa Lý Công Uẩn lên ngôi chấn hưng đất nước. Năm 1010 Lý Công Uẩn rá»i đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra Thăng Long mở đầu cho thá»i kỳ hưng thịnh nhất cá»§a lịch sá» Nhà nước phong kiến Việt Nam. Khuông Việt Quốc sư trở thà nh Việt Nam tam triá»u Quốc sư (trải ba triá»u Ãinh - Lê - Lý). Â
Theo tiến sỹ Pháºt há»c Thượng tá»a ThÃch Thanh Quyết, nÆ¡i đây từ khi láºp nước Äại Việt (938) các Vua Chúa thưá»ng đến cá» hà nh nghi lá»… cầu nguyện Quốc thái dân an. Trải qua nhiá»u trăm năm, biến cố thăng trầm cá»§a lịch sá» và thiên nhiên, tình cá» ná»n chùa cÅ© má»›i được phát hiện gần đây.  Năm 2002, chùa được xây dá»±ng lại trên ná»n đất chùa cÅ© từ thá»i Tiá»n Lê, theo kiểu kiến trúc chùa cổ 7 gian 2 chái, trang trà những hoạ tiết hoa văn cÅ©ng theo nguyên mẫu cá»§a thá»i đó. Sau khi hoà n thà nh, chùa trở thà nh má»™t trong những ngôi chùa to, đẹp nhất cá»§a Hà Ná»™i, có khuôn viên tôn nghiêm, phong cảnh hữu tình.  Chùa được dá»±ng trên thế long chầu hổ phục. Bức tượng Pháºt tổ và chùa được đặt trong thế vòng cung, Äức Pháºt ngá»± trên ngai tá»±a lưng và o núi, có 9 ngá»n núi lá»›n nhá» chầu và o, trong đó có các núi như: Núi Äồng Sóc, núi Äá Äen (trên núi có đến hà ng trăm phiến đá lá»›n nhá» giống như từng đà n trâu, voi nằm phá»§ phục), núi Voi Phục, núi MÅ©i Cà y, núi Vẩy Rồng, núi Äá Chồng…  Pho tượng Pháºt tổ Như Lai nà y là pho tượng bằng đồng đúc liá»n khối lá»›n trong khu vá»±c Äông Nam Ã, nặng 30 tấn, cao 6,50m, nếu kể cả bệ đá, chiá»u cao hÆ¡n 8m, được đúc ngà y 8/4 Tân Tỵ (2001), đến ngà y 8/8 Nhâm Ngá» (2002) được rước từ cÆ¡ sở đúc đồng huyện à Yên, tỉnh Nam Ãịnh vá» Sóc SÆ¡n, an tá»a tại chùa Non Nước.  CÅ©ng tại đây, trên khu đất nằm trong quần thể "Non nước Thiá»n tá»±" dấu tÃch Pháºt giáo Thăng Long nà y, Há»c Viện Pháºt Giáo Việt Nam đã được xây dá»±ng, đây là  trưá»ng đà o tạo tăng tà i có quy mô lá»›n nhất cá»§a Việt Nam.  Chùa Non Nước Sóc SÆ¡n cùng Ä‘á»n Sóc nÆ¡i thá» Thánh Gióng, má»™t trong 4 vị thánh bất tá» trong tâm thức ngưá»i Việt, có công đánh Ä‘uổi giặc Ân xâm lược và o Ä‘á»i vua Hùng Vương thứ Sáu và Há»c Viện Pháºt Giáo Việt Nam đã trở thà nh má»™t trong những trung tâm Pháºt Giáo lá»›n nhất cá»§a Việt Nam. Äây là khu du lịch tâm linh và sinh thái thu hút đông khách tháºp phương Ä‘i hà nh hương, khách du lịch trong nước và quốc tế đến tham quan, vãn cảnh. |