Phú Thọ là mảnh đất cội nguồn, là cái nôi của dân tộc Việt Nam. Mỗi tấc đất đều thấm đậm biết bao dấu tích lịch sử về thời kỳ dựng nước, xây đô để lập nên quốc gia Văn Lang, hình ảnh sơ khai của Tổ quốc Việt Nam ngày nay.
Trong suốt tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, địa bàn Phú Thọ chứa đựng khối lượng khổng lồ di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, phản ánh chặng đường lịch sử lâu dài, đầy biến động nhưng vô cùng oanh liệt của dân tộc Việt Nam. Giáo dục đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, các tầng lớp nhân dân, thông qua giáo dục tuyên truyền của bảo tàng là thiết thực góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc.
Nhà Bảo tàng Hùng Vương
Để bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể truyền thống, giáo dục nhân dân về lòng tự hào dân tộc; phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa để sáng tạo những giá trị nhân văn thể hiện tầm cao của thời đại và chiều sâu của lịch sử là việc làm vừa có tính lâu dài, vừa có tính cấp bách. Xuất phát từ yêu cầu đó, Tỉnh ủy, HĐND – UBND tỉnh Phú Thọ chủ trương đầu tư xây dựng Bảo tàng Hùng Vương thành một trong những bảo tàng có quy mô kiến trúc hiện đại tại khu vực phía Bắc. Bảo tàng là nơi lưu giữ hiện vật lịch sử và nghiên cứu khoa học, là “trường học” cho các thế hệ sau về truyền thống dựng nước và giữ nước mấy ngàn năm oanh liệt của dân tộc.
Bảo tàng Hùng Vương được khởi công xây dựng ngày 1-1-2008, tổng mức đầu tư 165,478 tỷ đồng, được xây dựng trên diện tích 15.732m2, gồm nhiều hạng mục đồng bộ, đảm bảo đáp ứng yêu cầu công năng sử dụng như: Nhà Bảo tàng, nội thất, mỹ thuật trưng bày, hệ thống thiết bị an ninh và hệ thống PCCC, hệ thống thiết bị tin học trưng bày, công trình kỹ thuật và hạ tầng kỹ thuật ngoài Nhà Bảo tàng, hệ thống điện lạnh… trong đó hệ thống quan trọng nhất là Nhà Bảo tàng với quy mô 3 tầng, khối vuông, gồm 9 cầu thang…
Sau hơn 2 năm thi công với rất nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân khác nhau như: Biến động giá cả nguyên vật liệu, nhân công, biến đổi thời tiết… nhưng được sự quan tâm của Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND – UBND tỉnh Phú Thọ, đến trước ngày khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Ngày hội Văn hóa – thể thao – du lịch các tỉnh vùng Đông Bắc lần thứ VII, dự án đã cơ bản được hoàn thành.
Bảo tàng Hùng Vương là bảo tàng tổng hợp thuộc hệ thống Bảo tàng Việt Nam. Theo phân cấp đây là bảo tàng cấp 2, nhưng xét về nội dung, tầm vóc, phạm vi ảnh hưởng và giá trị của các sưu tập hiện vật gốc thì Bảo tàng Hùng Vương có những giá trị khoa học vượt khối tầm vóc của một bảo tàng khảo cứu địa phương. Dự án có nhiều hạng mục đặc thù với sự tham gia đóng góp của nhiều giáo sư, tiến sĩ, kiến trúc sư… các nhà nghiên cứu hàng đầu tại Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như điêu khắc, hội họa, mỹ thuật trưng bày, công nghệ thông tin,… Vì vậy, Bảo tàng Hùng Vương xứng đáng là thiết chế văn hóa chuyên ngành có quy mô lớn, kiến trúc độc đáo góp phần tô điểm diện mạo tỉnh Phú Thọ. Đây là dự án trọng điểm của tỉnh Phú Thọ phục vụ Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương, hướng tới Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Với một công trình - thiết chế mới, Phú Thọ phấn đấu phục vụ tốt hơn du khách thăm quan, nghiên cứu; tiếp tục bổ sung tư liệu, hiện vật để Bảo tàng có nội dung ngày càng phong phú, có tính khoa học cao xứng đáng là một trong những bảo tàng lớn của quốc gia.
Ngọc Ân
(Sở VH – TT&DL Phú Thọ)