Yên Phong

Xin xem các mục từ khác có tên tương tự ở Yên Phong (định hướng).

Yên Phong
Huyện
Huyện Yên Phong màu vàng, phía trên bên trái
Địa lý
Tọa độ: 21°12′40″B 105°59′36″Đ
Dân tộc	Kinh
Vị trí Yên Phong trên bản đồ Việt Nam Yên Phong
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Tỉnh	Bắc Ninh
Huyện lỵ	Chờ

Yên Phong là một huyện ở phía Tây Bắc tỉnh Bắc Ninh. Đây là một huyện nằm ven sông Cầu với nhiều làng quan họ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới phi vật thể.

Diện tích - Dân số

Yên Phong có diện tích tự nhiên là 112,5 km², là huyện có diện tích lớn của tỉnh Bắc Ninh, dân số là 134.600 người (năm 2004).

Vị trí địa lý

Yên Phong nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Bắc Ninh. Phía Đông huyện giáp với thành phố Bắc Ninh. Phía Đông Nam huyện giáp với thị xã Từ Sơn. Phía Bắc huyện là sông Cầu, Qua bên kia sông là các huyện Hiệp Hòa và Việt Yên của tỉnh Bắc Giang. Phía Tây, huyện giáp với các huyện Sóc Sơn và Đông Anh của Hà Nội. Quốc lộ 18 đi qua huyện, còn được gọi là đường cao tốc Bắc Ninh - Nội Bài, giao với quốc lộ 1 ở Võ Cường của thành phố Bắc Ninh ngay gần Yên Phong.

Hành chính

Yên Phong có 14 đơn vị hành chính:

• 1 Thị trấn Chờ
• 13 xã: Dũng Liệt, Đông Phong, Đông Thọ, Đông Tiến, Hòa Tiến, Long Châu, Tam Đa, Tam Giang, Thụy Hòa, Trung Nghĩa, Văn Môn, Yên Phụ, Yên Trung.

Lịch sử - Văn hóa

• Năm 1076: Nhà Lý cho xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt ở bờ Nam sông Như Nguyệt, tức sông Cầu ngày nay, trên địa bàn các xã Tam Giang, Đông Tiến, Yên Trung, Dũng Liệt, Tam Đa, Vạn An, Hòa Long. Nay vẫn còn nhiều di tích của phòng tuyến này được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia.
• Năm 1077, quân Tống sang xâm lược Đại Việt bị chặn đứng và sau đó bị đánh bại tại đây.

• Năm 2007, các xã Hoà Long, Vạn An, Khúc Xuyên, Phong Khê của huyện Yên Phong sáp nhập vào thành phố Bắc Ninh.

Yên Phong cùng với Việt Yên (Bắc Giang) là 2 huyện có nhiều làng quan họ nhất ở vùng văn hóa Kinh Bắc. Hiện nay, vùng Kinh Bắc có 67 làng quan họ (Bắc Ninh 44 làng, Bắc Giang 23 làng) thì Yên Phong có tới 16 làng quan họ cổ (Việt Yên có 19 làng, Từ Sơn có 3 làng, Tiên Du có 11 làng, thành phố Bắc Ninh có 14 làng, Yên Dũng có 2 làng, Hiệp Hòa có 2 làng).

Thắng cảnh

Yên Phong có một số kiến trúc nghệ thuật cổ kính bao gồm:

• Cụm di tích lịch sử văn hóa đình-chùa Trác Bút
• Cụm di tích lịch sử văn hóa đình-chùa Vọng Nguyệt
• Vinh Phúc Tự (Chùa), Quan Độ
• Đền Đô (Đền Đại Tư Mã), Quan Độ - Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia.
• Đền Nghiêm Kế, Quan Độ - Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia.
• Đình Lạc Nhuế, Thụy Hòa
• Đền Phấn Động
• Chùa Phú Mẫn
• Đình Phú Mẫn
• Đình - Đền Đông Xá
• Đền - Chùa Ngô Xá
• Đình Đông Mai
• Đình Trâm Khê
• Đình Phù Lưu Ngô Nội
• Chùa Ngô Nội
• Đền Choá
• Chùa Quang Phục
• Đình Ngân Cầu
• Đình Chính Trung

Kinh tế

Ngày nay Yên Phong đang phát triển kinh tế với nhiều khu công nghiệp. Thực trạng phát triển các khu công nghiệp như vậy ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của nông dân. Vì họ khó mà có thể bắt nhịp được với tiến trình CNH, DTH.

Các trường THPT

Cùng với các trường cấp 3 như:

• Trường THPT Yên Phong 1
• Truong THPT Yên Phong 2
• Trường THPT Dân Lập Nguyễn Trãi
• Trung Tâm GDTX