ĐỀN THỜ NGUYỄN VĂN NGHI
ĐỀN THỜ NGUYỄN VĂN NGHI
Share on facebook 0 người thích - Thích
ĐỀN THỜ NGUYỄN VĂN NGHI
1. Tên di tích: Đền thờ Nguyễn Văn Nghi.
2. Loại công trình: Bằng đá.
3. Loại di tích: Di tích lịch sử và kến trúc
4. Quyết định: Đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia theo Quyết định số 1539/VH-QĐ ngày 27 tháng 12 năm 1990 của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.
5. Địa chỉ: Huyện Đông Sơn - Thanh Hóa
6. Tóm lược thông tin về di tích:
2. Loại công trình: Bằng đá.
3. Loại di tích: Di tích lịch sử và kến trúc
4. Quyết định: Đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia theo Quyết định số 1539/VH-QĐ ngày 27 tháng 12 năm 1990 của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.
5. Địa chỉ: Huyện Đông Sơn - Thanh Hóa
6. Tóm lược thông tin về di tích:
Ta đi góc biển chân trời
Nghe làng Bôn gọi bồi hồi trong tim...
Nghe làng Bôn gọi bồi hồi trong tim...
(Triệu Bôn)
Khác với đa số các làng quê ở đồng bằng sông Mã - Người dân thường nói giọng đặc trưng với nhiều từ địa phương và một âm vực khá đơn điệu- Người làng Bôn vẫn sử dụng các phương ngữ Thanh Hóa nhưng lại có giọng nói khá giàu âm điệu, trầm bổng.
Làng Cổ Bôn được các nhà Khảo cổ học khẳng định là một trong những làng cổ ở xứ Thanh. Cổ Bôn nằm trong khu vực trung tâm của làng Cổ đã được hình thành, phát triển từ thời kì Văn Hóa Đông Sơn cách ngày nay hơn hai nghìn năm.
Mảnh đất có cảnh trí tự nhiên ấy đã sinh ra một vị Phúc Khê Tương Công tài giỏi mà cho đến nay vẫn còn đền thờ, Đó là Đền thờ cụ Nguyễn Văn Nghi - Làm Lại Bộ Tả Thị Lang thời vua Lê Trang Tông tại làng Phúc Triền, xã Đông Thanh, Huyện Đông Sơn, Tỉnh Thanh Hóa.
Đền thờ cụ Nguyễn Văn Nghi là một công trình nghệ thuật điêu khắc đá thế kỉ 17. Đền có diện tích khoảng 20ha, chia làm hai khu. Khu ngoài đường đi vào Đền chính dài hơn 200m, lát đá, phiến đá rộng 0.5m. Có bia đá, ghi công tích Nguyễn Văn Nghi và công tích người con trai là Đăng quận Công Nguyễn Khải.
Hai bên đường vào có hai dãy tượng đá gồm 4 ngao đá, 2 voi đá, 2 ngựa đá, 2 quan võ cầm chùy, 1 giếng đá. Cổng đền vào khu trong xây bằng gạch và đá, có vòm cuốn cao 5m; trên nóc có hình Rồng phun nước (mà người dân nơi đây thường gọi là Rồng ấp), cổng có 3 chữ “Tướng công môn”.
Khu trong đến có diện tích 6572m2 , có nhà thờ chính thờ cụ Nguyễn Văn Nghi.
Cụ Nguyễn Văn Nghi sinh năm Ất Hợi (năm dương lịch 1525). Đậu nhất giáp chế khoa năm Giáp Dần 1554. Thời Lê Trang Tông năm 29 tuổi đậu Tiến sĩ.
Cụ Nguyễn Văn Nghi là người đoan chính, cẩn thận, được chúa Trịnh Kiểm tin dùng, lúc đầu làm Hiệu lí viện Hàn lâm.
Năm Bính Thìn 1556, Vua Lê Anh Tông lên ngôi, cụ giảng dạy kinh duyên giúp ích cho vua nhiều.
Mùa xuân năm Đinh Tỵ 1557 (đời Thiên Hựu), Nguyễn Văn Nghi được phong chức Cấp sự hộ khoa kiêm Quản lí tài chính. Đến đời Gia Thái (Lê Thế Tông 1573-1600) được đổi làm Tả thị lang (Thứ trưởng) Bộ binh.
Năm Canh Thìn 1580 đời Quang Hưng (1575-1599) được đổi thành Tả thị lang Bộ lại kiêm Đong các học sĩ. Cụ dạy hai vua là:
- Lê Anh Tông (1557-1573).
- Lê Thế Tông (1573-1600).
Trị ngộ 3 vua : Lê Anh Tông
Lê Thế Tông
Lê Trung Tông.
Cao tổ (5 đời) của Tướng công họ Nguyễn húy là Hồ (Nguyễn Hồ). Đại tướng quân có công khai quốc thời Lê Lợi.
Cao tổ tỷ (5 đời) họ Lê, húy là Điện.
Tằng tổ (4 đời) Nho sinh húy là Cầu.
Tằng tổ tỷ (4 đời) họ Lê húy là Ma.
Hiển tổ (3 đời) làm tri huyện húy là Uyên. Được tặng Thái Bảo.
Hiển tỷ họ Lê húy là Vãn có cách mềm mỏng, thuận hòa, tặng phu nhân.
Hiển khảo (2 đời). Bố húy là Tú (tên một dòng sông). Thái nguyên ham nghị. Được phong Thái bảo.
Hiển tỷ. Mẹ: Húy là Niệm. Bà là con Thụy bằng hiến ứ Lê Công Hựu (Ông ngoại của cụ Nguyễn Nghi).
Cụ Nguyễn Nghi là con đầu trong một gia đình có 3 anh em. Ông thi đậu Tiến sĩ năm 29 tuổi, 8 năm vào giảng kinh duyên, 3 năm được phong Phúc ấm tử, 6 năm Đông các học hiệu thư, 8 năm tham chính Nghệ An, 12 năm làm Hữu thị lang Bộ lại, 13 năm Tuyên lực công thần Phúc âm bá Đông các học sĩ, năm 1573 đời Lê thế Tông (Gia Thái) được thăng Binh bộ tả thị lang, thời Quang Hưng tam niên (1580 Lê Thế Tông) được đổi Tả thị lang Bộ lại kiêm Đông các học sĩ.
Nguyễn Văn Nghi có hai vợ. Vợ cả là người Phúc Thọ (Phúc Triền) họ Lê, tên húy là Nhụ. Phu nhân sinh được 4 người con (3 nam, 1 nữ):
Trưởng: húy là Tuấn. Cẩm y vệ phó Đoan sự.
Thứ là Nguyễn Khải. Đô đốc thượng thư Bộ binh.
Ba: Mộ tuyên lực công thần.
Tư: Lệnh ái Ngọc Thiềm lấy chồng Thanh Hoa. Tham nghị họ Lê húy là Nhậm.
Thiếp của cụ là Ngọc Giáp lấy chồng phúc Thọ, có con làm chức quan viên, tên Lê Danh Thung.
Như vậy cụ Nguyễn Nghi có 5 người con: 3 trai, 2 gái. Tướng công còn có cháu nội là Nguyễn Văn Lễ, Đậu Hoàng Giáp (Tiến sĩ) năm 1602.
Các thế hệ con cháu lấy khoa bảng làm đầu, lấy mục tiêu tước lộc hiển vinh.
Tướng công Nguyễn Văn Nghi luôn tích điều thiện, trước là làm cho vua tin dùng, trọng dụng, sau là để phúc cho con cháu.
Cụ mất năm 1595. Thọ 69 tuổi. khi mất cụ được truy tặng Thượng thư Bộ công gia Thái bảo thụy Phúc Khê tướng công.
Khác với đa số các làng quê ở đồng bằng sông Mã - Người dân thường nói giọng đặc trưng với nhiều từ địa phương và một âm vực khá đơn điệu- Người làng Bôn vẫn sử dụng các phương ngữ Thanh Hóa nhưng lại có giọng nói khá giàu âm điệu, trầm bổng.
Làng Cổ Bôn được các nhà Khảo cổ học khẳng định là một trong những làng cổ ở xứ Thanh. Cổ Bôn nằm trong khu vực trung tâm của làng Cổ đã được hình thành, phát triển từ thời kì Văn Hóa Đông Sơn cách ngày nay hơn hai nghìn năm.
Mảnh đất có cảnh trí tự nhiên ấy đã sinh ra một vị Phúc Khê Tương Công tài giỏi mà cho đến nay vẫn còn đền thờ, Đó là Đền thờ cụ Nguyễn Văn Nghi - Làm Lại Bộ Tả Thị Lang thời vua Lê Trang Tông tại làng Phúc Triền, xã Đông Thanh, Huyện Đông Sơn, Tỉnh Thanh Hóa.
Đền thờ cụ Nguyễn Văn Nghi là một công trình nghệ thuật điêu khắc đá thế kỉ 17. Đền có diện tích khoảng 20ha, chia làm hai khu. Khu ngoài đường đi vào Đền chính dài hơn 200m, lát đá, phiến đá rộng 0.5m. Có bia đá, ghi công tích Nguyễn Văn Nghi và công tích người con trai là Đăng quận Công Nguyễn Khải.
Hai bên đường vào có hai dãy tượng đá gồm 4 ngao đá, 2 voi đá, 2 ngựa đá, 2 quan võ cầm chùy, 1 giếng đá. Cổng đền vào khu trong xây bằng gạch và đá, có vòm cuốn cao 5m; trên nóc có hình Rồng phun nước (mà người dân nơi đây thường gọi là Rồng ấp), cổng có 3 chữ “Tướng công môn”.
Khu trong đến có diện tích 6572m2 , có nhà thờ chính thờ cụ Nguyễn Văn Nghi.
Cụ Nguyễn Văn Nghi sinh năm Ất Hợi (năm dương lịch 1525). Đậu nhất giáp chế khoa năm Giáp Dần 1554. Thời Lê Trang Tông năm 29 tuổi đậu Tiến sĩ.
Cụ Nguyễn Văn Nghi là người đoan chính, cẩn thận, được chúa Trịnh Kiểm tin dùng, lúc đầu làm Hiệu lí viện Hàn lâm.
Năm Bính Thìn 1556, Vua Lê Anh Tông lên ngôi, cụ giảng dạy kinh duyên giúp ích cho vua nhiều.
Mùa xuân năm Đinh Tỵ 1557 (đời Thiên Hựu), Nguyễn Văn Nghi được phong chức Cấp sự hộ khoa kiêm Quản lí tài chính. Đến đời Gia Thái (Lê Thế Tông 1573-1600) được đổi làm Tả thị lang (Thứ trưởng) Bộ binh.
Năm Canh Thìn 1580 đời Quang Hưng (1575-1599) được đổi thành Tả thị lang Bộ lại kiêm Đong các học sĩ. Cụ dạy hai vua là:
- Lê Anh Tông (1557-1573).
- Lê Thế Tông (1573-1600).
Trị ngộ 3 vua : Lê Anh Tông
Lê Thế Tông
Lê Trung Tông.
Cao tổ (5 đời) của Tướng công họ Nguyễn húy là Hồ (Nguyễn Hồ). Đại tướng quân có công khai quốc thời Lê Lợi.
Cao tổ tỷ (5 đời) họ Lê, húy là Điện.
Tằng tổ (4 đời) Nho sinh húy là Cầu.
Tằng tổ tỷ (4 đời) họ Lê húy là Ma.
Hiển tổ (3 đời) làm tri huyện húy là Uyên. Được tặng Thái Bảo.
Hiển tỷ họ Lê húy là Vãn có cách mềm mỏng, thuận hòa, tặng phu nhân.
Hiển khảo (2 đời). Bố húy là Tú (tên một dòng sông). Thái nguyên ham nghị. Được phong Thái bảo.
Hiển tỷ. Mẹ: Húy là Niệm. Bà là con Thụy bằng hiến ứ Lê Công Hựu (Ông ngoại của cụ Nguyễn Nghi).
Cụ Nguyễn Nghi là con đầu trong một gia đình có 3 anh em. Ông thi đậu Tiến sĩ năm 29 tuổi, 8 năm vào giảng kinh duyên, 3 năm được phong Phúc ấm tử, 6 năm Đông các học hiệu thư, 8 năm tham chính Nghệ An, 12 năm làm Hữu thị lang Bộ lại, 13 năm Tuyên lực công thần Phúc âm bá Đông các học sĩ, năm 1573 đời Lê thế Tông (Gia Thái) được thăng Binh bộ tả thị lang, thời Quang Hưng tam niên (1580 Lê Thế Tông) được đổi Tả thị lang Bộ lại kiêm Đông các học sĩ.
Nguyễn Văn Nghi có hai vợ. Vợ cả là người Phúc Thọ (Phúc Triền) họ Lê, tên húy là Nhụ. Phu nhân sinh được 4 người con (3 nam, 1 nữ):
Trưởng: húy là Tuấn. Cẩm y vệ phó Đoan sự.
Thứ là Nguyễn Khải. Đô đốc thượng thư Bộ binh.
Ba: Mộ tuyên lực công thần.
Tư: Lệnh ái Ngọc Thiềm lấy chồng Thanh Hoa. Tham nghị họ Lê húy là Nhậm.
Thiếp của cụ là Ngọc Giáp lấy chồng phúc Thọ, có con làm chức quan viên, tên Lê Danh Thung.
Như vậy cụ Nguyễn Nghi có 5 người con: 3 trai, 2 gái. Tướng công còn có cháu nội là Nguyễn Văn Lễ, Đậu Hoàng Giáp (Tiến sĩ) năm 1602.
Các thế hệ con cháu lấy khoa bảng làm đầu, lấy mục tiêu tước lộc hiển vinh.
Tướng công Nguyễn Văn Nghi luôn tích điều thiện, trước là làm cho vua tin dùng, trọng dụng, sau là để phúc cho con cháu.
Cụ mất năm 1595. Thọ 69 tuổi. khi mất cụ được truy tặng Thượng thư Bộ công gia Thái bảo thụy Phúc Khê tướng công.
0 Bình luận
Gửi bình luận:
Click here to cancel reply
The other
NHÀ THỜ NGUYỄN HỮU
24 June 2012
LY CUNG
24 June 2012
LĂNG MIẾU TRIỆU TƯỜNG
24 June 2012
ĐÌNH GIA MIÊU
24 June 2012
ĐÌNH ĐỘNG BỒNG
24 June 2012
ĐỀN THỜ TRẦN HƯNG ĐẠO
24 June 2012
ĐỀN THỜ NGUYỄN NHỮ SOẠN
24 June 2012
ĐỊA ĐIỂM LỊCH SỬ VÀ THẮNG CẢNH RỪNG THÔNG
24 June 2012
ĐÌNH LÀNG ĐÌNH TRUNG
24 June 2012
ĐÌNH LÀNG SÉT
24 June 2012
ĐỀN SÒNG SƠN - ĐỀN CÔ CHÍN
24 June 2012
ĐỀN CÂY VẢI
24 June 2012
ĐỒI ÔNG
24 June 2012
ĐÌNH LÀNG GẠO
24 June 2012
ĐỀN THỜ NGUYỄN CHÍCH
24 June 2012
){kind=link}