Lược
sử Giáo họ Đạo Củ
Giáo họ Đạo Củ là một giáo họ lớn của xứ Dưỡng
Điềm với 580 nhân danh. Có lẽ cho đến ngày hôm nay, người dân trong
giáo họ chưa biết hết được đời sống đức tin từ thời xa xưa của các
bậc tiền nhân như thế nào. Lịch sử h́nh thành làng Đạo Củ gắn liền
với sự h́nh thành huyện Kim Sơn, tức là vào năm 1829 Doanh Điền Sứ
Nguyễn Công Trứ, một vị quan Triều Nguyễn đă đến vùng đất Kim Sơn để
lập làng, lập ấp. Trong đó có làng Đạo Củ, cái tên làng đă cho thấy
được điểm nổi bật của ngôi làng này “Làng toàn ṭng”. Năm 1900 đời
cha già Hào, giáo họ đă xây dựng ngôi nhà nguyện tạm thời đầu tiên
với khoảng 200 nhân danh. Năm 1910 đời cha già Côn, ngài đă xây dựng
nhà thờ giáo họ Đạo Củ như hiện nay và được hoàn thành vào năm 1911.
Có ngôi nhà thờ mới, đời sống đạo của giáo dân được thăng tiến mạnh
mẽ. Năm 1929 đời cha già Duy, giáo họ đă xây dựng tháp chuông, và
cũng là cổng chính đi vào ngôi thánh đường. Năm 1952 thời cha già
Liêm khu nhà thờ bị bom tàn phá và đến năm 1953 đă được trùng tu lại.
Tuy nhiên cùng với thời gian và những biến cố thăng trầm nhà thờ
cũng đă xuống cấp, v́ thế năm 1999 cha cố Luca Trần Hùng Sỹ đă đại
tu lại tháp chuông và tiểu tu khu nhà thờ. Năm 2007 do nhu cầu cần
thiết của giáo dân, cha Antôn Nguyễn Đức Điều, chính xứ Dưỡng Điềm,
đă quyết định đại tu nhà thờ, nối dài nhà thờ thêm 9m. Năm 2008 cha
Gioan B. Nguyễn Công Tráng đă xây thêm nhà pḥng, đường kiệu ao hồ
và Tượng Đài Đức Mẹ La Vang.
Vài con số :
1. Tên gọi: Giáo họ Đạo Củ
2. Năm thành lập: 1911
3. Bổn mạng: Gioan Tẩy Giả bị trảm quyết
4. Năm xây dựng nhà thờ: 1911
5. Diện tích: 4133 m2
6. Số tín hữu: 580
7. Các hội đoàn:
- Ca đoàn
- Hội Kèn
(Thống kê tháng 8 năm 2010)
Nguồn : Web Site GP Phát Diệm
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com
........................................................
100 năm Nhà thờ Đạo
Củ, xứ Dưỡng Điềm
“Hăy tạ ơn Chúa v́ Chúa nhân từ
Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn t́nh thương”. (Tv 106,1)
Có lẽ giai đoạn cách đây chừng hơn một trăm năm là
thời điểm phát triển đức tin mạnh mẽ nhất của giáo hội Việt Nam.
Trong giai đoạn này có rất nhiều nhà thờ giáo xứ, giáo họ được xây
dựng. Những ngôi nhà thờ là h́nh ảnh thể hiện đức tin mạnh mẽ của
người Kitô hữu. Đến các giáo xứ, giáo họ, có thể đoán được đời sống
đạo của giáo dân trong giáo xứ, trong họ đạo đó khi chúng ta nh́n
ngắm những ngôi thánh đường.
Hôm nay đến với ngôi nhà thờ giáo họ Đạo Củ thuộc
giáo xứ Dưỡng Điềm trong bầu khí vui mừng ngày lễ “Mừng kỷ niệm 100
nhà thờ giáo họ”, chúng ta không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay đổi
nhanh chóng của giáo xứ. Trên con đường làng quen thuộc dẫn đến ngôi
nhà thờ họ, một chiếc cổng chào được dựng lên và rất nhiều những lá
cờ được trang hoàng hai bên để đón chào Đức Cha Giáo phận, các cha,
các nam nữ tu sĩ và giáo dân không chỉ riêng trong giáo họ mà c̣n
khắp nơi đổ về trong niềm hân hoan mừng ngày Lễ. Để chuẩn bị cho
ngày lễ trọng đại này, nhờ sự quan tâm của cha xứ, các cha quê hương,
các vị ân nhân xa gần cùng sự đóng góp nhiệt t́nh của giáo dân, giáo
họ đă sửa sang đẹp đẽ khuôn viên của nhà thờ; xây mới đường kiệu
xung quanh ao hồ và đặc biệt là Tượng Đài Đức Mẹ La Vang. Nh́n thấy
sự thay đổi này, chúng ta có thể thấy được đời sống đạo của giáo dân
trong giáo họ với bề dày truyền thống lịch sử như thế nào.
Giáo họ Đạo Củ là một giáo họ lớn của xứ Dưỡng
Điềm với 580 nhân danh. Có lẽ cho đến ngày hôm nay, người dân trong
giáo họ chưa biết hết được đời sống đức tin từ thời xa xưa của các
bậc tiền nhân như thế nào. Lịch sử h́nh thành làng Đạo Củ gắn liền
với sự h́nh thành huyện Kim Sơn, tức là vào năm 1829 Doanh Điền Sứ
Nguyễn Công Trứ, một vị quan Triều Nguyễn đă đến vùng đất Kim Sơn để
lập làng, lập ấp. Trong đó có làng Đạo Củ, cái tên làng đă cho thấy
được điểm nổi bật của ngôi làng này “Làng toàn ṭng”. Năm 1900 đời
cha già Hào, giáo họ đă xây dựng ngôi nhà nguyện tạm thời đầu tiên
với khoảng 200 nhân danh. Năm 1910 đời cha già Côn, ngài đă xây dựng
nhà thờ giáo họ Đạo Củ như hiện nay và được hoàn thành vào năm 1911.
Có ngôi nhà thờ mới, đời sống đạo của giáo dân được thăng tiến mạnh
mẽ. Năm 1929 đời cha già Duy, giáo họ đă xây dựng tháp chuông, và
cũng là cổng chính đi vào ngôi thánh đường. Năm 1952 thời cha già
Liêm khu nhà thờ bị bom tàn phá và đến năm 1953 đă được trùng tu lại.
Tuy nhiên cùng với thời gian và những biến cố thăng trầm nhà thờ
cũng đă xuống cấp, v́ thế năm 1999 cha cố Luca Trần Hùng Sỹ đă đại
tu lại tháp chuông và tiểu tu khu nhà thờ. Năm 2007 do nhu cầu cần
thiết của giáo dân, cha Antôn Nguyễn Đức Điều, chính xứ Dưỡng Điềm,
đă quyết định đại tu nhà thờ, nối dài nhà thờ thêm 9m. Năm 2008 cha
Gioan B. Nguyễn Công Tráng đă xây thêm nhà pḥng, đường kiệu ao hồ
và Tượng Đài Đức Mẹ La Vang.
Nh́n vào lịch sử của giáo họ chúng ta có thể cảm
nghiệm được t́nh thương của Chúa dành cho giáo họ Đạo Củ.
Hồng ân nối tiếp hồng ân cho giáo họ, Đức Cha giáo
phận đă chủ tế thánh lễ “ Kỷ niệm 100 năm nhà thờ giáo họ” cùng với
mười cha; các cha trong giáo hạt Cách Tâm, các cha quê hương, các
nam nữ tu sĩ cùng toàn giáo dân không những trong giáo xứ mà c̣n
những giáo dân có gốc thuộc giáo họ đang sống nhiều vùng trên quê
hương Việt Nam.
Vào lúc 9h30 sáng thứ Bảy ngày 26 tháng 11 năm
2011, thánh lễ được cử hành long trọng. Đầu lễ, Đức Cha chúc mừng
toàn thể giáo dân trong giáo họ Đạo Củ trong ngày lễ kỷ niệm bách
chu niên, và Ngài nhấn mạnh: “Giáo họ nhận thánh Gioan Bao-ti-xi-ta
làm Quan thày. V́ vậy nhờ thánh Quan thày bầu cử, cộng đoàn giáo họ
không những tăng về số lượng mà c̣n về Đức Tin, Đức Cậy và Đức Mến”.
Đây là điều hết sức cần thiết để phát triển cộng đoàn giáo họ cả về
chất và về lượng nữa.
Trong bài giảng, Đức Cha đă tóm tắt nội dung của
các bài đọc hôm nay, đó là “Hăy dâng lời cảm tạ”. Cảm tạ hồng ân mà
Thiên Chúa ban cho giáo họ. Thiên Chúa chẳng những ban ơn phần xác
mà cả phần hồn nữa.Trong 100 năm qua, nếu giáo dân được tràn đầy
hồng ân, th́ hồng ân đó cũng phải gắn với ngôi nhà thờ này. Tại nơi
đây, bao thế hệ đă được sinh ra và lớn lên trong đời sống tự nhiên
và trong đời sống đức tin. Nơi đây xuất thân nhiều linh mục, tu sĩ
để phục vụ Giáo hội của Chúa. Những hồng ân mà Thiên Chúa ban cho
giáo họ không sao kể siết, các tín hữu chỉ c̣n biết lớn tiếng cảm tạ
và chúc tụng “T́nh thương của Chúa, con sẽ ca ngợi đến muôn muôn đời”.
Tiếp đến, Đức Cha nhấn mạnh đến ngôi đền thờ Hội
Thánh Chúa: “ Chỉ có Hội thánh Chúa mới không bị huỷ hoại, v́ không
phải do các cha xây hay giáo dân xây dựng lên mà chính là Chúa Giêsu
đă xây”. Có lẽ Hội thánh không phải được xây bằng cát, sắt, thép và
xi măng sao? Nếu như vậy th́ có khác ǵ các ngôi nhà thờ khác đâu?
Dĩ nhiên kết cục cũng giống như các nhà thờ khác cũng đều bị huỷ
hoại theo năm tháng. Tuy nhiên, Hội Thánh được xây dựng trên nền
tảng các Tông đồ, trong đó Phêrô đứng đầu. Chúa Giêsu nói với thánh
Phêrô: “Con là đá trên đá này Thày sẽ xây Hội Thánh của Thày và lửa
hoả ngục cũng không phá được”. Từ vấn đề xây dựng Giáo hội, Đức Cha
đặc biệt nhấn mạnh đến mối liên hệ giữa các thành phần trong Giáo
hội: “Giáo họ là thành phần của Giáo hội nên cũng cần phải được xây
dựng trên ba trụ chính. Đó là trên nền tảng đức tin, trong tinh thần
hiệp thông và đời sống chứng nhân”.
Đó là những điều Đức Cha muốn chia sẻ với cộng
đoàn để nhờ đó cộng đoàn giáo họ ư thức sâu hơn về việc xây dựng
Giáo hội ngay trên giáo họ của ḿnh.
Trước khi kết thúc thánh lễ, một vị đại diện cho
giáo họ dâng lời cảm tạ hồng ân Thiên Chúa ban cho giáo họ, và cảm
ơn Đức Cha đă ưu ái đến với giáo họ trong ngày lễ trọng đại này. Lời
huấn từ cuối thánh lễ của Đức Cha dường như cũng là một nghi thức
sai đi đối với giáo họ Đạo Củ. Đức Cha chia sẻ rằng hằng ngày Đức
Cha cầu nguyện, Ngài chỉ mơ ước có ba điều mà Ngài đă chia sẻ trong
thánh lễ bế mạc Năm Thánh, đó là:
Tất cả mọi người tín hữu, cách riêng giáo họ biết
lắng nghe, sống và thực hành Lời Chúa để thăng tiến đời sống bản
thân và gia đ́nh.
Tất cả mọi người đoàn kết với nhau. Vượt lên trên
sự khác biệt, cái nh́n hạn hẹp, nh́n thấy cái lợi của Giáo hội.
Tất cả mọi người đều làm việc tông đồ cho Chúa
bằng những công việc bác ái. Dám nói về Chúa và yêu thương phục vụ
nhau.
Sau đó Đức Cha ban phép lành cho những người tham
dự thánh lễ. Có thể thấy trên khuôn mặt của những người dự lễ tràn
đầy niềm vui. Niềm vui mừng lễ và c̣n đặc biệt hơn đó là niềm vui
được đón nhận hồng ân của Chúa. Hồng ân Chúa sẽ c̣n ban xuống nhiều
cho giáo họ cùng với những trang sử sẽ được tiếp nối tới thế hệ mai
sau.
Minh Quang
Nguồn : Web Site GP Phát Diệm
|