Nằm trên con đường từ Hà Tiên lên biên giới (trước đây là một đoạn của quốc lộ 80) có một ngôi chùa mang tên “Sắc tứ Tam Bảo tự”. Theo lời kể của sư cô trụ trì: Chùa Tam Bảo khi xưa chỉ là một am tự nhỏ, mẹ của Mạc Cửu, lúc bấy giờ đã ngoài 80 tuổi, mộ Phật nên thường đến đây tụng niệm và hóa tại đây khi đang ngồi niệm Phật, chùa nằm gần dinh Tổng binh Mạc Cừu tiện cho ông qua lại chăm sóc mẹ già.

Sách Gia Định thành thông chí, phần nói về trấn Hà Tiên, có viết như sau: “Chùa Tam Bảo ở sau trấn thự, phạn cung mở rộng, Phật pháp phô trương, nguyên xưa do Trấn binh Mạc Cửu làm ra

Chùa Tam Bảo (tên chữ là sắc tứ Tam Bảo tự) được xây vào năm 1730, từng bị thiêu hủy trong cơn binh lửa vào năm 1771, đến năm 1799 con cháu họ Mạc cho xây dựng lại. Từ đó đến nay chùa được tu sửa nhiều lần, được xây lại vào thập niên 1930 - 1940, và lần trùng tu gần đây nhất là vào năm 1991. Tổng diện tích của chùa khoảng 2000m, kiến trúc vừa mang dáng dấp của chùa người Hoa vừa mang dáng dấp tòa thánh thất của đạo Cao Đài (Tây Ninh). Tam quan của chùa xây cao và to, chất liệu bằng cốt thép xi măng. Trên đỉnh nóc cổng có vòng bánh xe luân hồi. Bên trái cổng là hồ nước. Đường vào chùa được lát xi măng rất bằng phẳng. Trong sân, từ cổng vào khoảng 50m cà hai bên đều có rất nhiều cây cổ thụ cao to và rất đẹp, chủ yếu là các loại cây sao, cây dầu. Bên trái chùa có một pho tượng Quan Âm Nam Hải cao trên 3m (cả đài sen) bàng thạch cao trắng.

Quy mô của chính điện thật đồ sộ làm toàn bằng bê tông cốt thép. Sáu bậc tam cấp vân còn mang nét củ đó là nền đá kê và những tảng đá nhỏ được ráp lại có từ lúc lập chùa. Nền chính diện lát gạch hoa. Bàn thờ phía sau có tượng Phật trăm mắt nghìn tay rất đẹp, cao gần bằng người thật. Theo một số nhà nguyên cứu thì bức tượng ấy mang dáng vẻ của một Thiên Ya Na cùa dân tộc Chăm vì cách trang trí, các đồ trang sức, mũ đội, vòng tay đều theo phong cách nghệ thuật Chăm.

Phía sau chính điện là khoảng sân rộng. Bên trái sân là phần mộ của các sư cô tu tại chùa, có cả ngôi mộ của Thái phu nhân (Thái bà bà). Ở đây có một ngôi tháp ba tầng tương truyền là tháp Sư tổ cùa chùa. Bên phải chính điện có một hành lang ăn thông với một căn nhà dùng làm nơi sinh hoạt của các ni cô và người làm công quả. Cả chính điện và ngôi nhà này đều được lợp ngói mới, bộ vì kèo thiết kế theo kiểu nhà ngói hiện đại. Cuối sân sau của chùa là căn nhà ngói rêu phong thấp nhỏ, là phòng của sư cô trụ trì. Chân bờ tường bao ở phía sau chùa được xây từ thời Mạc Cửu bằng đá tảng chồng lên nhau gắn bằng vữa gồm vôi, mật đường và nhựa cây ô dước.

Đồ thờ cúng và nhạc khí trong chùa đều là đồ mới chỉ trừ chiếc Đại hồng chung. Theo lời kể của sư cô thì đây là Đại hồng chung do Mạc Cửu cho đúc, nhưng điều này cần phải xem lại vì trên chuông không cỏ ghi chữ, trong lòng chuông có mấy dòng chữ:

Hà Tiên tỉnh Tam Bảo tự

Kiên văn tự hòa tiểu đồng Cường nghĩa..

(Chứng minh phụng cúng)

Các chữ còn lại quá mờ không đọc được.

Chùa Tam Bảo ngày nay tuy kiến trúc gần hoàn toàn mới, nhưng quang cảnh của chùa vẫn rất đẹp và thóang đãng, không khí trong lành êm ả, rất đáng cho chúng ta thưởng ngoạn - Có nhiều người cho rằng bài thơ Tiêu Tự thần chung của Mạc Thiên Tích là tả chùa Tam Bào. Nhưng trong Đại Nam nhất thong chí lại ghi: “Chùa Địa Tạng ở núi Địa Tạng thuộc huyện Hà Châu còn có tên là Tiêu Tự đã đổ nát”

**(Chữ “Thái” ở đây là tiếng gọi người tôn trưởng để tỏ lòng kính trọng. Thân mẫu Mạc Cửu khi đó đã ngoài 80 tuổi nhưng vì nhớ con tha thiết nên đã từ Lôi Châu theo đường biển đến Hà Tiên. Mạc Cửu đã xây chùa này để làm nơi tu niệm cho bà. Phu nhân vốn tính mộ Phật, hết lòng thành kính, hằng ngày tắm Phật, cúng dường chiêm bái, trong khoảnh khắc thốt nhiên hóa trước bàn thờ. Mạc Cửu theo lê chôn cất, lại cho đúc tượng đồng và một Đại hồng chung (chuông đồng) để thờ tại chùa ấy.)