Cầu đá Đồng Cống

Tổng quan

Cầu đá Đồng Cống nằm ở làng Vàng (Hoàng Xá), xã Quyết Thắng, huyện Thanh Hà, Hải Dương; đã hơn 130 năm tuổi.

Làng Hoàng Xá xưa có tên Nôm là làng Vàng (nay là xã Quyết Thắng - huyện Thanh Hà - tỉnh Hải Dương). Làng Vàng xưa có rất nhiều đền, miếu, chợ, quán, đặc biệt là hàng chục cây cầu đá với kiến trúc tinh xảo, đẹp đẽ và bền vững.

Thuở mới lập xóm ấp, nơi đây vốn là bãi bồi đắp bởi phù sa của con sông Hương (còn gọi là Cam Gianh - “sông ngọt”) - phân lưu của sông Thái Bình đoạn qua Thanh Hà đổ ra sông Văn Úc rồi đổ ra biển. Từ con sông Hương đẻ ra chằng chịt những nhánh sông như Bái Rạt, cầu U, Đồng Cống, Đồng Và, Đồng Cửa, Đồng Hang, Đồng Út... Bởi sông ngòi chằng chịt vây quanh như vậy nên dân làng Vàng, bước ra khỏi làng là phải đi thuyền, bè.

Năm nào làng Vàng cũng có nhiều trẻ em, phụ nữ và người già chết đuối. Các bô lão họp dân làng tìm cách chống trả giặc nước. Dân làng đồng tâm nhất trí, người góp ít, kẻ góp nhiều, ai không có tiền, thóc thì góp công sức (trong số này, có cụ Tăng Bá Tường hăng hái đóng góp nhất), qua đó, dân làng đã dựng được trên 20 cây cầu đá.

Trải qua gần 150 năm, đa số những cây cầu đá đó đã bị những người vô thức đập phá, lấy đá làm trục lúa hoặc nung vôi, chỉ còn lại duy nhất một cây cầu đá quý hiếm, đẹp nhất, đó là cầu Đồng Cống (theo một số nhà nghiên cứu thì cầu Đồng Cống là một trong hai cây cầu đẹp nhất Hải Dương còn sót lại cho đến ngày nay).

Quan sát kỹ, sẽ thấy cầu Đồng Cống quả là một công trình kiến trúc độc đáo, in đậm dấu ấn tài hoa, khéo léo của những bàn tay cha ông xưa. Cầu dài 29,7m với 9 khuôn nhịp gồm toàn bộ những phiến đá nặng cỡ 2 - 3 tạ ghép nối với nhau mà không cần bất kỳ một chất liệu xi măng, vôi vữa gì.

Các nhịp cầu dài từ khoảng 1,2m (đầu cầu) đến 3m (giữa cầu), cầu được tạo dáng cầu vồng khiến người nhìn thấy rất mềm mại, có 9 hàng cột ngang, đế cột tựa như chiếc cối đá rộng chừng 1 mét vuông được đục một lỗ vừa khít chân cột, cứ 2 chân cột là một vì cách nhau khoảng 1m, trên đầu hai cột là xà đỡ - một khối đá dài 1,5m, dày - rộng 20cm, hai đầu được chạm khắc hai đầu rồng, hai bên xà ngang có hai hàng rãnh để đặt các phiến đá dọc vừa khít, vừa giằng được vì nọ với vì kia, các mố cầu đều có tạc đầu những con thủy long và các loài tôm - cua - cá - ếch ...

(Báo Tiền Phong)

Toạ độ

Hình ảnh [xem cả trang] [Google Images]

cầu  ©  Image by images.tienphong.vn

©  Image by images.tienphong.vn

©  Image by images.tienphong.vn

Bài viết

Liên kết [Google search]

Bình luận