Cầu Chọi

Tổng quan

Thôn Khúc Toại, xã Khúc Xuyên, thành phố Bắc Ninh còn có tên nôm là làng Chọi, nằm soi mình bên sông Ngũ Huỵên Khê, nơi được biết đến với cây cầu Chọi có lối kiến trúc đặc sắc, với chuông chùa Diên Phúc được xếp vào diện cổ nhất Bắc Ninh, với nghề làm mộc truyền thống nổi tiếng từng đi vào câu ca “Mã Đông Hồ, đồ làng Chọi”. Những giai tầng văn hoá được truyền lưu trong dòng chảy cuộc sống vốn đầy gian nan đã phần nào phản ánh sinh động sức sống tiềm tàng của cư dân làng Việt cổ ở mảnh đất này.cầu làng chọi cầu làng chọiCầu Chọi mới được xây dựng vĩnh cửu đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
 
Làng Khúc Toại xưa có 4 giáp, 9 dòng họ, với 4 đơn vị là xóm Chùa, xóm Đông, xóm Tây và xóm Ngõ lẻ. Năm 1954 hoà bình lập lại được đổi thành xóm Quyết Tâm, Xây Dựng, Hoà Bình và xóm Đồng Chương. Ngay trong bản tự tên làng, từ “Khúc” đã cho thấy đặc điểm của một thế đất nằm trên đoạn khúc khuỷu quanh co của sông Ngũ Huỵên Khê, người dân luôn phải đối mặt với muôn vàn khó khăn vất vả trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Quá trình đấu tranh sinh tồn thường được mô phỏng, tái hiện lại qua nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá cộng đồng như hội thi chọi trâu, chọi gà, đấu vật, hát quan họ... Bản lĩnh chống chọi với thiên tai, giặc giã đã rèn luyện cho người làng Chọi sự quyết chí bền gan và mỗi thành quả lao động đạt được với họ là cả những niềm vui mừng toại nguyện. Sách “Đại Việt lịch triều đăng khoa thực lục” ghi rõ: Làng Chọi từng có một người được ghi danh vào lịch sử khoa bảng nước Nam. Đó là Đỗ Thượng Nghiêm, sinh năm Canh dần 1470, đỗ Tiến sỹ khoa Bính thìn niên hiệu Hồng Đức thứ 27 đời vua Lê Thánh Tông (1496), làm quan đến chức Thừa Chánh xứ. Còn theo sách “Quốc triều hương khoa lục”, tại khoa thi năm Kỷ dậu 1909 tại trường thi Hà Nam, làng Chọi có ông Nguyễn Bá Cứ sinh năm 1886 đỗ Cử nhân.

Bên dòng sông Thiếp (Ngũ huyện khê), cây cầu Chọi với lối kiến trúc hai tầng “Thượng gia, hạ kiều” (trên là nhà, dưới là cầu), bề rộng khoảng 5m nối liền tuyến giao thương từ thành Bắc Ninh lên mạn Yên Phong, Hiệp Hoà. Cầu được xây dựng dưới thời hậu Lê, hai bên hành lang cư dân làng Chọi thường ngồi bán vật phẩm hàng hoá cho khách đường xa. Trên bến dưới thuyền, dòng sông Thiếp khi ấy trở thành tuyến đường thuỷ huyết mạch nối kinh thành Thăng Long với sông Cầu xuôi về Phả Lại- Vạn Kiếp ra vùng biển Đông Bắc của Tổ quốc.

Chùa Diên Phúc hiện vẫn được bảo tồn với bẩy gian tiền đường, nhà Tổ cùng một quả chuông cổ đúc năm Phúc Thái lục niên 1648. Bài minh đúc chuông còn ghi rõ “Hoàng đồ củng cố quốc thế an cường; An Phong tri huyện Khúc Toại xã hương tự danh Diên Phúc”.

Đình làng Chọi được xây dựng lại từ năm 1913 gồm 5 gian 2 dĩ tiền tế và 2 gian hậu cung, hiện vẫn lưu giữ được 17 đạo sắc phong cùng bức hoành phi “Hiển hoá chương linh” với đôi câu đối “Tây bình Thục, bắc bình Phiên, Thánh vũ hậu tiên truyền lịch sử. Giáng tại thiên, giáng tại miếu, thần quan kim tích dực tam thai”.

Toạ độ

Hình ảnh [xem cả trang] [Google Images]

©  Image by st.	cầu  © EFEO_VIE01587 Pont couvert de Lang Choi (cau Choi) (province de Bac Ninh)._1000_txt Image by EFEO	© EFEO_VIE01588 Paysage, pont couvert Cau Choi, (detail) de la partie ruinee_1000_txt Image by EFEO	© EFEO_VIE05323 Paysage, pont couvert Lan Choi, entree de l_autel des genies a l_interieur du pont, art annamite_750_txt Image by EFEO	© EFEO_VIE06509 Le pont couvert de Phu Khe. Cầu này ghi là cầu ngói Phú Khê (?) ở Hà Nội, nhưng trông khá giống cầu Chọi. Image by EFEO

Bài viết

Liên kết [Google search]

Bình luận