Chùa Angkorajaborey - Kiến trúc cổ, độc đáo, hài hòa cảnh sắc thiên nhiên
NTO - Chùa Angkorajaborey (còn gọi là chùa Âng hay tên tiếng việt là chùa Văn Minh) tọa lạc tại phường 8, thị xã Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. Chùa nằm trong quần thể di tích Chùa Âng - Ao Bà Om - Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer Trà Vinh. Chùa thuộc hệ phái Nam tông (Khmer)
Chùa có diện tích khoảng 4ha, với kiến trúc cổ kính độc đáo hài hòa trong cảnh sắc thiên nhiên. Nằm cách trung tâm thị xã Trà Vinh 7km về phía Tây Nam, ẩn mình trong rừng cây cổ thụ của ao Bà Om, một địa điểm du lịch nổi tiếng ở Trà Vinh.
Kiến trúc chùa mang đậm phong cách kiến trúc chùa Khmer Nam Bộ. Cổng chùa được xây dựng khá đồ sộ, với ba ngọn tháp ở trên. Hai bên được đúc hình chằn Yeak hung tợn và gương mặt Rea Hu ở giữa hai tay cầm mặt trăng (mặt trời) nuốt vào.
Hai bên trụ cổng là hình tiên nữ Ken Nar và một Krud có hình dáng kết hợp giữa người và chim - một biểu dạng của chim thần Garuda.
Ngôi chính viện Vihia là công trình kiến trúc chính yếu nhất trong khuôn viên ngôi chùa, quay hướng Đông. Mái của chính điện được cấu tạo gồm ba cấp, hai mái trên cùng thì dốc và cao hơn mái còn lại.
Những hình ảnh trang trí nơi chính điện mang nét tiêu biểu của văn hóa Khmer, có liên quan chặt chẽ với văn hóa Ấn Độ, Thái Lan. Các gò mái có thần rắn Naga, đuôi cong vút, tượng trưng cho sự dũng mãnh vĩnh cửu. Ngay bên dưới mái lá là những tượng người đầu chim (Krud hay Garuda) với hai tay chống đỡ mái.
Trong chính điện, tượng Phật Thích Ca chính có kích thước rất lớn, với khuôn mặt hiền từ, phúc hậu nổi bật lên giữa các tượng Phật Thích Ca khác được tạc từ nhiều chất liệu khác nhau.
Rắn thần và chim thần là hai thế lực đối nghịch luôn luôn cùng hiện diện. "Hồ Cheang" là ô tam giác đầu hồi mái, được đắp nổi trang trí tỉ mỉ. Quanh chính điện có trụ cột, hàng rào với đầu thần Bayon bốn mặt. Tượng chằn Yeak mặc áo giáp, khuôn mặt dữ dằn, mắt lồi, hai răng nanh dài...
Điện Phật được bài trí trang nghiêm, tôn trí nhiều pho tượng đức Phật Thích Ca. Ở đây có những bức bích họa trên vách và trên trần nhà tuyệt đẹp do các nghệ nhân Khmer vẽ các Phật tích theo phương pháp cổ truyền.
Cũng như nhiều ngôi chùa khác, chùa Angkorajaborey không chỉ là nơi tu hành mà còn là một trung tâm văn hóa. Sau giờ làm việc hoặc trong những ngày lễ tết, nhân dân quanh vùng thường đến chùa nghỉ ngơi, khai hội vui chơi.
Chùa là nơi bảo tồn, lưu trữ và phổ biến những kinh điển, giáo lý, sách báo, tác phẩm văn học nghệ thuật và đồng thời cũng là trường dạy chữ Khmer cho con em và sư sãi. Chùa được lập từ lâu đời, gắn với sinh hoạt, tín ngưỡng của người dân Khmer trong vùng.
Chùa còn là nơi tập trung các công trình kiến trúc mỹ thuật, điêu khắc độc đáo, là nơi thanh niên Khmer đến tu học để trở thành những người có trí thức và đức hạnh.
Trà Vinh hiện có trên 141 ngôi chùa Phật giáo Nam Tông Khmer, chùa rộng nhất tới 85.000m², hẹp cũng 4.000m². Xung quanh các ngôi chùa thường có nhiều cây cổ thụ, tuổi cây bằng tuổi chùa do truyền thống tự trồng cây trong chùa ngay từ khi khởi dựng. Từ lâu, các rừng cây này còn là nơi cư trú của nhiều loài chim, tạo cho chùa Khmer ở Trà Vinh một cảnh quan thật hấp dẫn.
Angkorajaborey là một trong những ngôi chùa cổ nhất trong hệ thống chùa Khmer ở Trà Vinh. Chùa có kiến trúc cổ, độc đáo, hài hoà trong cảnh sắc thiên nhiên.
Chùa Angkorajaborey đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa quốc gia.
Thông tin địa danh:
Địa chỉ: Phường 8, Thị xã Trà Vinh, Tỉnh Trà Vinh.
Điện thoại: (074) 3842062
(NTO.vn tổng hợp)