Thành nhà Mạc 
Tổng quan
Thành nhà Mạc ở tỉnh Tuyên Quang, hay còn gọi là thành cổ Tuyên Quang, là một di tích lịch sử văn hóa ở thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang, Việt Nam. Thành cổ Tuyên Quang là một trong số khá ít di tích còn lại của thời kỳ nhà Mạc trong lịch sử Việt Nam.
Thành nhà Mạc được xây dựng ở vị trí án ngữ giao thông đường thủy và đường bộ bên bờ sông Lô - Khu vực phát triển về thương nghiệp và các triều đại phong kiến. Từ thời nhà Lý đã đóng quân tại đây với tên gọi đồn Tam Kỳ (hay Tam Cờ).
Năm 1592, thời chiến tranh Lê-Mạc, quân Nam triều (nhà Lê trung hưng) do Trịnh Tùng chỉ huy tiến ra bắc đánh chiếm Thăng Long. Vua nhà Mạc là Mạc Mậu Hợp bị bắt và bị xử tử. Các quý tộc và quan lại rút về Cao Bằng. Để ngăn chặn quân nhà Lê, triều đình nhà Mạc đã cho xây dựng một tòa thành ở bên bờ sông Lô. Theo tương truyền, toàn bộ quá trình xây thành chỉ mất một đêm. Quân Mạc còn đắp trong thành một ngọn núi đất hơn 50m gọi là Thổ Sơn (núi Đất). Tòa thành còn là nơi giành giật giữa quân đội nhà Lê và nhà Mạc trong nhiều năm mỗi khi các vua Mạc mở cuộc tiến công từ Cao Bằng xuống Thăng Long.
Kiến trúc
Thành cấu trúc theo kiểu hình vuông, mỗi bề tường dài 275 m, cao 3,5
m, dày 0,8 m, diện tích 75.625m2. Ở giữa mỗi mặt thành có một vành bán
nguyệt, giữa vành bán nguyệt đó là cửa, trên cửa xây tháp, mái ngói.
Trong tường có một con đường nhỏ xung quanh dùng làm đường tiếp đạn lên
thành. Bao bọc tường thành là một lớp hào sâu ngập nước.
Gạch xây thành là loại có kích thước lớn hơn nhiều so với gạch chỉ
hiện nay, làm bằng thứ đất có nhiều quặng sắt rất rắn (đặc trưng của
kiểu gạch thời Lê). Đến đầu đời nhà Nguyễn, thành được sửa chữa, gia cố thêm bằng loại gạch nhỏ.
Trong thành chếch hướng bắc là núi Thổ (Thổ Sơn - núi đất) cao 50 m,
dốc đứng, phải qua 193 bậc đá mới lên tới đỉnh. Thổ Sơn cũng chỉ đắp
trong một đêm, toàn bộ Thổ Sơn nằm gọn trong thành, phạm vi kiểm soát
của cao điểm rất rộng. Cửa đông khống chế đường bộ duy nhất thời đó và
sông Lô là tuyến đường thuỷ quan trọng khi chưa có phương tiện cơ giới
trên bộ.
Trải qua nhiều biến động của lịch sử và sự phát triển của đô thị,
Thành nhà Mạc đã bị xuống cấp nhiều. Do quá trình đô thị hóa, xuất hiên
các tuyến đường cắt ngang khiến thành cổ bị chia cắt. Hiện nay thành chỉ
còn lại một phần dấu vết khi xưa với hai cổng thành phía Tây và phía
Nam đã đổ nát và một đoạn tường thành dài chưa đến 100m. Cổng Tây thành
nằm trên địa phận tổ 8, phường Tân Quang, thành phố Tuyên Quang. Đoạn tường thành còn lại duy nhất nằm trên góc đường Bình Thuận và Cổng Lấp.
Toạ độ
Thành cổ Tuyên Quang (thành Nhà Mạc) được xây dựng bên bờ sông Lô vào năm 1592; thành có dạng hình vuông, mỗi cạnh tường dài 275m, cao 3,5m, dày 0,8m; bao bọc tường thành là một lớp hào sâu ngập nước. Trải qua hơn 400 năm, thành nhà Mạc nay đã xuống cấp, chỉ còn lại một phần dấu vết 2 cổng phía Tây và phía Nam và một đoạn tường thành, cây cối mọc um tùm tạo cho thành cổ có vẻ đẹp thâm u hiếm có.
Năm 2010; chính quyền địa phương cho trùng tu di tích; rễ cây đã ăn sâu vào các ngõ ngách tường thành từ nhiều năm trước nên khi xử lý xong thì thành cổ chỉ là một kiến trúc đổ nát. Sau khi việc tôn tạo được hoàn tất; thành cổ xưa đã biến dạng gần như hoàn toàn, thành mới được xây bằng đá ong, trát bằng gạch vữa trắng toát và nếu không có tấm biển mới được gắn trên thành thì nhiều người tưởng nhầm đó là "lò gạch mới" ...
( theo fb Dũng NgTr )
Bài viết
Bình luận
Lưu ý: chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội dung các bình luận của bạn đọc
|
|
| Địa chỉ |
111 Bình Thuận, Tân Quang, Tuyen Quang, Vietnam |
| Thêm bởi |
admin |
| Vào ngày |
2012-09-30 21:10:00 |
| Các thành viên |
|
|
|
(347 m) |
(11.38 km) |
(24.29 km) |
(28.57 km) |
(31.83 km) |
(29.88 km) |
(30.84 km) |
(33.96 km) |
|