Đình
Kiền Bái nằm ở xã Kiền Bái, huyện Thuỷ Nguyên, Hải Phòng. Xưa kia, Kiền
Bái còn có tên là Hổ Bái Trang thuộc huyện Thuỷ Đường, phủ Kinh Môn,
trấn Hải Dương. Trang Hổ Bái nằm ngay ở xóm Đông.
Đình
Kiền Bái thờ hai vị thành hoàng Ngọc và Bích, là hai anh em sinh đôi.
Tương truyền, lúc mới sinh, hai vị đều khôi ngô tuấn tú, nhưng đều mất
sớm, rất linh thiêng, đã nhiều lần phù hộ dân làng Kiền có cuộc sống yên
ổn, làm ăn thịnh vượng. Khi quân Nguyên sang xâm lược nước ta (1287 -
1288), hai vị âm phù Vua Trần đánh giặc. Vua cho lập đền thờ và phong
thần hiệu: Trung Quốc Cảm ứng thượng đẳng thần và Lôi Công Uy Diệu
thượng Đẳng thần.
Đình
Kiền Bái được xây dựng vào nửa cuối thế kỷ XVII. Đình có cấu trúc kiểu
chữ đinh gồm 5 gian tiền đường, 2 gian hậu cung. Tiền đường, trừ gian
giữa (khoang thuyền), 4 gian đều bưng gỗ, lát ván sàn. Trên cột cái, vì
xà chính ghi năm tạo dựng (1681) và tên những người đóng góp công đức.
Đây là công trình kiến trúc điêu khắc tiêu biểu của nghệ thuật kiến trúc
thời Lê hiện còn lại ở Hải Phòng. Điểm nổi bật của nghệ thuật trang trí
trên công trình kiến trúc này là bên cạnh hình ảnh rồng, phượng, hoa lá
cách điệu, tia lửa, lưỡi mác ... còn thấy rất nhiều cảnh sinh hoạt dân
gian rất tự nhiên, sinh động. Đó là hình rồng nối đuôi nhau, trước mặt
rồng có nhiều con thú 4 chân leo trèo trong đám vây rồng; có mảng hình
rồng đan xen với thú 4 chân như thằn lằn, voi, ngựa, lợn ăn lá dáy; có
mảng là cảnh sinh hoạt hình em bé ngồi vắt vẻo trên mình trâu...
Hội
làng Kiền tổ chức từ ngày 10 đến ngày 13 tháng Giêng âm lịch hàng năm.
Vào những ngày này, dân làng ra đình tế lễ và nô nức vào hội: Hội hát
đúm, hội nấu bánh chưng... nổi bật là trò trơi dân gian: cướp cây bông.
Ai được giải cướp cây bông thì được ăn bánh của người giải nhất cuộc
thi nấu bánh chưng.
Thường
thường, những người đoạt giải nhất cuộc thi cướp cây bông, cuộc thi nấu
bánh chưng, nếu họ chưa vợ, chưa chồng thì được dân làng vun vén thành
vợ, thành chồng và được dân làng nể nang vì họ đã được diễm phúc của
thần ban cho.
Đình Kiền Bái là di tích lịch sử văn hoá có giá trị nghệ thuật cao, được Nhà nước xếp hạng cấp quốc gia năm 1986.