Chùa Quảng Bá 
chùa Hoằng Ân
Tổng quan
Chùa Quảng Bá tên chữ Hoằng Ân Tự, có từ thế kỷ 11, từng là một trong các chốn tổ của thiền phái Tào Động ở ngõ 12 Đặng Thai Mai, phường Quảng An, quận Tây Hồ, Hà Nội.
Hoằng Ân Tự là một trong số rất ít những ngôi chùa cổ nhất ở Hà Nội, có từ thời Lý. Theo sách Tây Hồ chí, chùa ban đầu chỉ là một am nhỏ thờ Phật do thiền sư Ngô Ân (1019 – 1088) lập ra, sau dựng thành Báo Ân Tự. Niên hiệu Thông Thuỵ (1034 – 1039) đời vua Lý Thái Tông, đạo sĩ Trần Tuệ Long đắc đạo, môn đồ thu xá lợi tại đây. Từ đó Báo Ân Tự được nhiều vị cao tăng đến tu tập, tham thiền và dần dần trở thành một danh lam của Kinh thành Thăng Long.
Mùa xuân năm Hưng Long thứ 16 (1309) đời vua Trần Anh Tông, thiền sư Huyền Quang (sau là tổ thứ ba của thiền phái Trúc Lâm) từ núi Yên Tử xuống Thăng Long dự lễ triệu hạ xong có đến chùa giảng kinh Thủ Lăng Nghiêm. Chùa cũng có thời tôn thờ Đạo giáo và thường tổ chức lễ cầu đảo trong niên hiệu Hồng Đức (1470 – 1497) đời vua Lê Thánh Tông.
Mùa hạ năm Giáp Thân (1644) đời vua Lê Chân Tông, danh tăng Chuyết Chuyết giảng kinh Niết bàn tại chùa Báo Ân, tó ý sắp nhập diệt. Từ Đĩnh đại sư, một hòa thượng khác đã trụ trì và được thờ ở chùa này, vốn đỗ tiến sĩ khoa Bính Thìn (1676) song không ra làm quan mà đi tu. Từ cuối thế kỷ 17 chùa đã trở thành một tổ đình của thiền phái Tào Động, giống như các chùa Hoè Nhai, Hàm Long, Cầu Đông và Trấn Quốc.
Theo văn bia ghi lại, vào năm Vĩnh Tộ thứ 10 đời Lê Thần Tông (1628) chùa được trùng tu lớn và mở rộng bởi vợ chúa Trịnh Tráng (1623 – 1657) là Nguyễn Thị Ngọc Tú, sau đó chùa đổi tên thành Long Ân Tự. Thời Nguyễn, nhân chuyến tuần du ra Bắc năm 1821 vua Minh Mệnh đã đến thăm chùa, lúc này đã được đổi tên thành Sùng Ân Tự. Năm Tân Sửu (1841) vua Thiệu Trị cũng đến thăm chùa và cho tu sửa lại, rồi vì kỵ huý mà đổi tên thành Hoằng Ân Tự.
Một văn bia lưu giữ tại chùa đã mô tả: “Phía trước Hồ Tây mênh mông, phía sau Tam Đảo xanh ngắt, nhà cửa san sát, làng xóm bao bọc xung quanh muôn phần tươi đẹp”. Trải qua nhiều biến cố của lịch sử, đến nay chùa vẫn giữ được những nét kiến trúc cũ, chủ yếu mang phong cách thời Nguyễn. Khuôn viên chùa rộng rãi hiếm thấy ở Hà Nội. Những mái ngói nâu phủ rêu phong nép mình dưới các tán cây cổ thụ càng làm cho cảnh thêm u tịch.
Mặt chùa nhìn về hướng tây-nam. Tiền đường rộng 5 gian, bờ nóc và bờ dài chạy thẳng, chính giữa đắp hổ phù đội mặt trời. Cột kèo chủ yếu làm theo lối bào trơn đóng bên chồng rường, con nhị ngồi xà nách. Phía trước hiên là hai cột trụ trên nóc đắp hình búp sen. Hậu cung rộng 3 gian, xây liền với tiền đường theo hình chữ “đinh”. Với hai dãy hành lang kéo xuống nhà Tổ, tất cả tạo thành kiểu “nội công ngoại quốc” truyền thống.
Ngôi chính điện trước đây được xây trên gò tam cấp, nền lát gạch Bát Tràng, đến nay vẫn còn nguyên vẹn. Các cánh cửa chính có chấn song con tiện đặt sít sao. Gian giữa có hệ thống cửa bức bàn. Chính điện được trang trí kỹ lưỡng với những mảng chạm có phong cách điển hình của xứ Huế. Năm 2002 chùa được xây tường hoa bọc quanh khuôn viên, lát đường vào và đắp kè hồ. Sau đó dựng tượng Quán Thế Âm Bồ Tát bên sân trước, mở một cổng phụ và xây tam quan nội.
Hiện nay chùa Hoằng Ân lưu giữ được 30 pho tượng có niên đại từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 20. Có những pho có giá trị nghệ thuật cao như tượng Quán Thế Âm Nam Hải, Tam Thế, A Di Đà. Tượng Di Lặc ngồi tự nhiên, nét mặt lạc quan vui vẻ… Gương mặt tượng Quán Thế Âm giống một bà mẹ hiền hậu với phong cách Việt Nam. Mỗi pho tượng Phật giáo có một dáng thiền khác nhau. Đặc biệt 3 pho tượng Át Nam Tôn Giả, Hộ Pháp Tam Châu, Giám Trai Sứ Giả ở các chùa khác đều tạc ngồi, nhưng ở chùa Hoằng Ân thì lại tạc ở tư thế đứng.
Trong chùa còn có nhiều hiện vật quý khác như 33 tấm bia đá khắc dựng từ thế kỷ 19 đến thế kỷ 20 và 2 chuông đồng. Quả chuông lớn được đúc vào đời vua Lê Hiển Tông (1743), cao 1,5m, đường kính 0,8m; vai chuông khắc nổi bốn chữ Hán “Long Ân Tự Chung”. Quả chuông nhỏ được đúc vào thời Nguyễn.
Phía sau chùa mé bên tả là một khu vườn tháp mộ của các bậc cao tăng như: Trí Độ, Tam An, Mật Ứng, Bình Lượng và cựu đệ nhất Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Đức Nhuận, v.v.. Trong nhà Tổ có đặt tượng thờ những vị hòa thượng này.
Chùa Quảng Bá được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1991.
Toạ độ
KỶ NIỆM 40 NGÀY THÀNH LẬP GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM
(07/11/1981 - 07/11/2021)
Thăm chùa Hoằng Ân nơi Đệ nhất pháp chủ Trưởng lão hoà thượng Thích Đức Nhuận trụ trì
------------------------------------------------------
Tây cung chính phi Nguyễn Thị Ngọc Tú, là con gái của Cẩn Nghĩa công Nguyễn Hoàng, cháu nội của Chiêu Huân Tĩnh công Nguyễn Kim. Phụng giá với Thanh Đô vương Trịnh Tráng hạ sinh Sùng quận công Trịnh Kiều và Thái trưởng công chúa Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc. Được chúa mến yêu, một lòng kính Phật, đức bà Tây cung cùng nhà chúa và con cháu luôn lấy việc thiện làm đầu: sửa chùa, bắc cầu chiêu mộ dân lưu tán lập ấp, an dân. Dấu tích vẻ vang nhân dân mãi tụng truyền, lập đền thờ cúng, tô tượng hậu Phật ở nhiều chùa cảnh như chùa Nam Dư ở Hà Nội, chùa Trạch Lâm ở Thanh Hoá...Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc đã hưng công tôn tạo nhiều ngôi chùa như chùa Keo tại Thái Bình, chùa Mật Sơn tại Thanh Hóa hiện đều là các đại danh lam nổi tiếng, về sau bà cùng con gái là Công chúa Lê Thị Ngọc Duyên đều xuất gia tu hành tại chùa Bút Tháp, tỉnh Bắc Ninh.
Chùa Hoằng Ân, phường Quảng Bá, quận Tây Hồ, Hà Nội được khởi dựng từ thời Lý, với tên Báo Ân tự. Quy mô hiện nay được xây dựng từ thời nhà Lê Trung Hưng, do các Thiền sư thuộc phái Tào Động trụ trì. Trải qua nhiều biến cố của lịch sử, đến nay chùa vẫn giữ được những nét kiến trúc cổ kính thâm nghiêm.
Một thời gian dài Báo Ân Tự vừa là nơi thờ Phật cũng là nơi sinh hoạt văn hóa, tâm linh của cộng đồng dân cư. Theo văn bia ghi lại vào năm Vĩnh Tộ thứ 10 đời Lê Thần Tông (1628) chùa được xây dựng lớn bởi bà Tây cung Chính Phi Nguyễn Thị Ngọc Tú, sau đó chùa được đổi tên thành chùa Long Ân. Năm Minh Mạng thứ hai (1821), nhân chuyến tuần du ra Bắc, vua Minh Mạng đã đến thăm chùa, lúc này chùa được đổi tên thành Sùng Ân tự. Năm Tân Sửu (1841) vua Thiệu Trị đến thăm chùa Sùng Ân cho tu sửa lại chùa và đổi thành chùa Hoằng Ân. Thấy vậy nối đời con cháu họ Nguyễn gốc Gia Miêu góp phần hộ trì mạng mạch Phật pháp nước Việt được hưng long!
Chùa là nơi tu hành và lưu dấu tích nhiều vị danh tăng, trong đó có đệ nhất Pháp chủ Trưởng lão Hoà thượng Thích Đức Nhuận.
Năm 1981, Đại hội các tổ chức Phật giáo được tổ chức tại chùa Quán Sứ, Hà Nội. Một tổ chức mới ra đời, lấy tên là Giáo hội Phật giáo Việt Nam, là hợp nhất của 9 tổ chức:
1. Hội Phật giáo Thống nhất Việt Nam
2. Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất
3. Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam
4. Giáo hội Tăng già Nguyên thủy Việt Nam
5. Ban liên lạc Phật giáo Yêu nước Thành phố Hồ Chí Minh
6. Giáo hội Thiên thai giáo Quán Tông
7. Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam
8. Hội đoàn kết Sư sãi Yêu nước Tây Nam Bộ
9.Hội Phật học Nam Việt.
Trưởng lão hoà thượng Thích Đức Nhuận xuất gia 1912, khi 15 tuổi. Trải qua những năm tháng tu hành nghiêm cẩn, Ngài được chư tăng giao nhiều trọng trách trong công cuộc chấn hưng Phật giáo Việt Nam. Năm 1969, Ngài về trụ trì chùa Hoằng Ân (tức chùa làng Quảng Bá). Cũng trong năm này, Hội Phật giáo Thống Nhất Việt Nam mở trường Tu học Phật pháp Trung ương tại đây và Ngài làm Hiệu trưởng. Đây là ngôi trường có tổ chức đầu tiên sau ngày miền Bắc giải phóng. Ngài trụ trì ở Quảng Bá gần 20 năm trước khi về chùa tổ đình Hòe Nhai.
Tháng 11/1981 Hội nghị đại biểu thống nhất Phật giáo Việt Nam diễn ra tại chùa Quán sứ, Hà Nội, để thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Trong Hội nghị, Ngài được suy tôn ngôi vị Pháp chủ Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo việt Nam. Khi đó Ngài 84 tuổi và giữ ngôi pháp chủ đến khi viên tịch ngày 23/12/1993.
Sau lễ tang, Đức đệ nhất Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Nhuận được an táng tại bảo tháp Liên Hoa trong chùa Hoằng Ân, Quảng Bá, Hà Nội này!
( Nguyễn Phong )
Bài viết
Bình luận
Lưu ý: chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội dung các bình luận của bạn đọc
|
|
| Địa chỉ |
|
| Thêm bởi |
admin |
| Vào ngày |
2021-11-07 06:30:07 |
| Các thành viên |
|
|
|
(6 m) |
(129 m) |
|
(793 m) |
(1.11 km) |
(1.19 km) |
(1.37 km) |
(1.81 km) |
(1.83 km) |
|